Molen Groenendaalse Molen, Heemstede

Heemstede, Noord-Holland
b

korte karakteristiek

naam
Groenendaalse Molen
modeltype
Kantige molen, stellingmolen
functie
opmaler
bouwjaar
bedrijfsvaardigheid
Maalvaardig
bestemming
Inmaler voor het park Groenendaal op vrijwillige basis
adres
Burgemeester van Rappardlaan 3
2104 WR Heemstede
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
fietsroute
fietsroute in de buurt van Groenendaalse Molen via fietsnetwerk.nl
Ten Bruggencate-nr.
10036
oude dbnr.
B665
Meest recente aanpassing
| Geschiedenis
media-bestand
Molen 10036 Groenendaalse Molen (Heemstede)
Piet Glasbergen (30-5-2015)

locatie

plaats
Heemstede
plaatsaanduiding
gemeente
Heemstede, Noord-Holland
kadastrale aanduiding
Gemeente Heemstede, sectie B, nr. 9643
geo positie
X: 102556, Y: 484057
N: 52.34193, O: 4.61763
biotoopwaarde
2 (bedenkelijk)
landschappelijke waarde
Niet onbelangrijk maar wordt sterk beperkt door bomengroei

contact en bezoek

bezoek/postadres
Burgemeester van Rappardlaan 3
2104 WR Heemstede
molenaar
Guus Boers en anderen
telefoon
06-49461114
website
social media
open voor publiek
ja
open op zaterdag
nee
open op zondag
nee
op afspraak
ja
openingstijden
toegangsprijzen
winkelinformatie
meelverkoop
nee
museuminformatie
gericht op scholen
nee
bijzonderheden
Bezoek als vlag uithangt en op afspraak met molenaar

constructie

modeltype
Kantige molen, stellingmolen
krachtbron
wind
kenmerken
functie
romp
Gedekt met horizontale delen, wit geverfd; op deels houten en deels stenen onderbouw
kap
Gedekt met losanges
inrichting

Stalen rechtse vijzel (aangedreven door de 'omgekeerde' zijde van de onderbonkelaar), op wind- of elektrische kracht.

versieringen

Eenvoudige baard, donkergroen geverfd, met op aparte bordjes de jaartallen '1780' en '1989'.

plaats bediening
stellingmolen
bediening kruiwerk
buitenkruier
plaats kruiwerk
bovenkruier
kruiwerk
Neutenkruiwerk (neuten aan de overring!); kruihaspel
vlucht
08,20 m.
vang
IJzeren hoepelvang; vangbalk met duim; vangstok
overbrenging

Bovenwiel 27 kammen
Bovenbonkelaar 14 kammen, steek 9,3 cm.
Onderbonkelaar 14 kammen
Vijzelwiel 20 kammen, steek 9,3 cm.
Overbrengingsverhouding 1 : 1,35

hoogte
van de stellingen: 4,80 en 7,60 m.
wiekvorm
Oud-Hollands
wiekverbeteringen

Deze molen heeft nooit een wiekverbetering ondergaan.

afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
werkend
bouwjaar
vóór 1781?
bedrijfsvaardigheid
Maalvaardig
bestemming
Inmaler voor het park Groenendaal op vrijwillige basis
omwentelingen
geschiedenis

Over het hoe en waarom van dit molentje zijn de meningen verdeeld. Of het ooit gebouwd is om de landerijen van de steenrijke industrieel Hope te voorzien van water, is niet helemaal duidelijk. Op dit terrein stond van 1780 tot ca. 1850 één van de eerste stoommachines van Nederland.
Feit is, dat het molentje naast deze 'vuurmachine' al met het huidige uiterlijk staat afgebeeld op een tekening uit 1781. Ook op een prent uit 1847 komt het voor.
Sommigen twijfelen of dit molentje ooit voor een serieus doel gebouwd is: veel rijke Engelsen, zoals Hope, hadden de gewoonte om 'nepgebouwen', zoals ruïnes, op hun landgoederen te plaatsen. Dit werden 'folly's' genoemd. Het molentje is mogelijk ook zo'n folly omdat er tijdens graafwerkzaamheden geen sporen van eerdere bemaling zijn gevonden. Op het landgoed zijn er nog meer van dergelijke folly's aanwezig.

Zeer lang heeft dit molentje hier gestaan als een veredeld stuk decoratie aan de ingang van het wandelpark Groenendaal. Gedraaid werd er nooit en de begane grond was een tijdlang 'bewoond' door de kangoeroes uit het aangrenzende dierenpark.

In de late jaren '80 kwam er langzaam beweging in deze merkwaardige molen. Stukje bij beetje werd de draaivaardigheid verbeterd en tenslotte viel zelfs het besluit om de molen weer een maalfunctie te geven. Let wel: dit alles steeds met de gedachte dat draaien (en eventueel malen) maar uit bepaalde richtingen mogelijk zou zijn.
Eind jaren '90 was de onderbouw aangepast en een vijzel geplaatst. De molen kan dienen als inmaler voor enkele vijvers van het park Groenendaal. De vijzel kan ook elektrisch worden aangedreven.

Aldus was deze kleine molen weer geregeld draaiend te zien, maar kon tenslotte niet langer onder nog groter herstel uit. In het voorjaar van 2019 zette men de molen stil in afwachting daarvan.
In oktober 2019 verwijderde molenmakerij Poland (Oterleek) vrijwel de gehele molen om deze in de werkplaats grotendeels te vernieuwen. In juli 2020 stond de molen er weer, met ook een nieuwe houten bovenas.


aanvullingen

unieke eigenschap

De enige molen in Nederland met twee stellingen.

foto's

foto's