Molen De Kemphaan, De Waal (Texel)

De Waal (Texel), Noord-Holland
b

korte karakteristiek

naam
De Kemphaan
modeltype
Wipmolen, grondzeiler
functie
poldermolen
bouwjaar
herbouwd
1957 / 1996
bedrijfsvaardigheid
Tijdelijk niet draaivaardig (zie 'Aanvullingen')
bestemming
Vh. inmalen van een natuurgebied, thans buiten bedrijf
adres
De Staart 4
1793 EP De Waal
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
fietsroute
fietsroute in de buurt van De Kemphaan via fietsnetwerk.nl
Ten Bruggencate-nr.
10029
oude dbnr.
B649
Meest recente aanpassing
| Foto
media-bestand
Molen 10029 De Kemphaan (De Waal (Texel))
Piet Glasbergen (1-9-2020)
De herstelwerkzaamheden aan de molen zijn voltooid.

locatie

plaats
De Waal (Texel)
plaatsaanduiding
gemeente
Texel, Noord-Holland
kadastrale aanduiding
Gemeente Texel, sectie S, nr. 151
geo positie
X: 115485, Y: 566218
N: 53.08135, O: 4.79751
biotoopwaarde
5 (goed)
landschappelijke waarde
Zeer groot

contact en bezoek

bezoek/postadres
De Staart 4
1793 EP De Waal
molenaar
P.J. Prins
telefoon
0222-314248
e-mail

website
social media
open voor publiek
nee
gericht op scholen
nee
bijzonderheden

constructie

modeltype
Wipmolen, grondzeiler
krachtbron
wind
functie
inrichting

Houten vijzel Ø 0,65 m.

plaats bediening
grondzeiler
plaats kruiwerk
middenkruier
kruiwerk
Zetelkruiwerk, kruihaspel
vlucht
08,50 m.
vang
Vaste Vlaamse blokvang uit vier stukken op een afzonderlijk vangwiel; vangbalk met haak; vangstok
overbrenging

Bovenwiel (gietijzer) 60 tanden
Bonkelaar (gietijzer) 20 tanden steek 3,5 cm.
Onderbonkelaar (hout) 15 kammen
Vijzelwiel (hout) 21 kammen
Overbrengingsverhouding 1 : 2,14

hoogte
wiekvorm
Binnenroede Oud-Hollands; buitenroede systeem Fauel met remkleppen
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
werkend
bouwjaar
bedrijfsvaardigheid
Tijdelijk niet draaivaardig (zie 'Aanvullingen')
bestemming
Vh. inmalen van een natuurgebied, thans buiten bedrijf
molenmaker
G. Sepers, Hazerswoude (1934)
omwentelingen
geschiedenis

De Kemphaan is een voor inmaling gebouwde weidemolen. Hij staat in de polder Waal en Burg op ca. 1,8 km ten westnoordwesten van De Waal.
Het molentje werd gebouwd voor het onder water zetten van een 37 ha groot vogelreservaat. Het was uitgerust met stroomlijnwieken en een met de hand omklapbare staart en had oorspronkelijk een achtkante toren. In 1957 is het in het kader van een ruilverkaveling verplaatst. De molen heeft toen een nieuwe vierkante toren gekregen en de wegklapbare staart is hij die gelegenheid door een vaste staart vervangen.

Eind 1958 is het gestroomlijnde wiekenkruis vervangen door nieuwe en ook langere houten roeden met Oud-Hollands wieksysteem. In 1969 is de inmaaltaak van de molen overgenomen door een elektrisch aangedreven vijzelgemaal.
In de omgeving staan nog twee complete, maar kleinere weidemolens en nog twee restanten van molentjes, die ook alle een inmaalfunctie hadden.

In 1996 is deze molen, met name wat betreft de onderbouw, door een paar vrijwilligers vrijwel geheel vernieuwd. Zo werd de fundatieput opnieuw gemaakt van beton i.p.v. hout en de waaierpomp vervangen door een houten vijzel en een houten vijzelbak inclusief de daarbij op maat gemaakte kamwielen van hout.

In juli 2020 constateerde een van de vaste inzenders aan de Nederlandse Molendatabase dat deze molen momenteel incompleet was en dus ook niet maalvaardig: het wiekenkruis is afwezig, net als bovenas en -wiel.
Eind augustus dat jaar werd evenwel de geheel gereviseerde bovenas plus twee nieuwe roeden aangebracht. Dit alles door Molenmakerij Saendijck. Maalvaardig is deze molen vermoedelijk binnen heel korte tijd.

Opmerkelijk aan de constructie is, dat de koker één geheel vormt met het bovenhuis en dat het lager zich dus in de ondertoren bevindt.


foto's

foto's