Molen Hoop Doet Leven, Made

Made, Noord-Brabant
b

korte karakteristiek

naam
Hoop Doet Leven
modeltype
Ronde molen, beltmolen
functie
korenmolen
bouwjaar
bedrijfsvaardigheid
Tijdelijk niet draaivaardig (zie 'Geschiedenis')
bestemming

Vh. het malen van graan, thans buiten bedrijf

adres
Geraniumstraat 6A
4921 HJ Made
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
fietsroute
fietsroute in de buurt van Hoop Doet Leven via fietsnetwerk.nl
Ten Bruggencate-nr.
02656
oude dbnr.
B552
Meest recente aanpassing
| Aanvullingen
media-bestand
Molen 02656 Hoop Doet Leven (Made)
Tony Hop (15-4-2017)

locatie

plaats
Made
plaatsaanduiding
gemeente
Drimmelen, Noord-Brabant
kadastrale aanduiding
Gemeente Made en Drimmelen, sectie H, nr. 7391
geo positie
X: 113181, Y: 409728
N: 51.67479, O: 4.78261
biotoopwaarde
2 (bedenkelijk)
landschappelijke waarde
Zeer groot; wél wordt de windvang uit zuidelijke richting behoorlijk belemmerd door de nabijgelegen enorme kerktoren.

constructie

modeltype
Ronde molen, beltmolen
krachtbron
wind
functie
romp
Ronde stenen molen
kap
Gedekt met dakleer
inrichting

Eén koppel 17der kunststenen; sleepluiwerk; elektrisch aangedreven maalstoel onderin de molen.

versieringen

Eenvoudige baard, donkergroen geverfd, wit afgebiesd, met de opschriften
'ANNO 1867' (voorheen '1867'  '1990') en daaronder: HOOP DOET LEVEN.

Grote achterbaard met diepe krullen, geheel donkergroen geverfd.

plaats bediening
beltmolen
bediening kruiwerk
buitenkruier
plaats kruiwerk
bovenkruier
kruiwerk
Engels, kruilier
vlucht
24,10 / 24,20 m.
vang
Vlaamse vang; 5 vaste stukken. Vangbalk met haak; vangstok. Pal.
overbrenging

Bovenwiel 53 kammen
Bovenbonkelaar 26 kammen, steek 12,2 cm.
Spoorwiel 75 kammen
Steenschijfloop 28 staven, steek 10,3 cm.
Overbrengingsverhouding 1 : 5,46

hoogte
van de belt: 4,50 m.
wiekvorm
Binnenroede systeem Fauël met regelborden; buitenroede Oud-Hollands
Kantel uw mobiel om de tabellen helemaal te zien
wiekenkruis
fabrikant roenummer positie bouw fabricagejaar jaar gestoken positie jaar verdwenen lengte
Derckx ✉︎ 625 buiten 1989 1990 buiten (aanw.) 24,20
Derckx ✉︎ 626 binnen 1989 1990 binnen (aanw.) 24,10
media-bestand
Roede ?, Pot
Pot
✉︎ ? binnen ? 1932 binnen 1990 24,20
Pot ✉︎ ? buiten ? 1932 buiten 1990 24,20
wiekverbeteringen

In 1904 is de molen van zelfzwichting voorzien. Niet exact bekend is, wanneer dit weer verdween, in 1911 zat het er nog. In 1932 en 1941 is overwogen de molen van een stroomlijn te laten voorzien, maar ging dit niet door.
In 1990 is de binnenroede voorzien van het systeem Fauël (fokwieken) met regelborden.

bovenas
fabrikant asnummer fabricagejaar jaar gestoken jaar verdwenen lengte
Sterkman & Zn, wed. A. ✉︎ 133 1861 1932 aanw. 04,30
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
werkend
bouwjaar
bedrijfsvaardigheid
Tijdelijk niet draaivaardig (zie 'Geschiedenis')
bestemming

Vh. het malen van graan, thans buiten bedrijf

omwentelingen
eigendomshistorie

Van Meel Holding is eigenaar sinds mei 2021, daarvoor was dat de familie Hermus sinds 1941.

geschiedenis

Deze molen werd in 1867 in opdracht van de familie Van de Reijt gebouwd en bleef daar in bezit tot ca. 1930. Daarna was M.J. Wagemakers eigenaar.

Wagemakers beleefde in april 1932 een ramp: de bovenas van zijn molen brak en hierdoor werd het gehele wiekenkruis vernield. Prompt vroeg hij een ijzeren as en roeden te koop. Via weekblad 'De Molenaar' organiseerden collega's uit de regio een inzamelingsactie en met succes: betrekkelijk kort na het ongeluk kon deze molen al worden hersteld met onderdelen van de toen in afbraak zijnde beltmolen "Letronie" te Hogeloon.
Voor de duidelijkheid: het verhaal dat deze molen in 1944 als gevolg van oorlogsgeweld zijn wiekenkruis verspeelde en daarna is hersteld, klopt dus niet, het wiekenkruis ging verloren in 1932! 

In 1941 werd G.J. Hermus eigenaar, nadat deze de molen al twee jaar had gehuurd van L. van Dongen, die op zijn beurt de molen weer van Wagemakers had overgenomen. De familie Hermus gebruikte de molen veel, maar in de loop van de jaren '60 werd dit minder.
Een in 1970/'71 uitgevoerde restauratie zorgde voor een opleving: de familie Hermus nam haar molen weer in bedrijf.

Oorspronkelijk waren er drie koppel stenen, maar daarvan was er tenslotte één over. Op de begane grond bevond zich daarna een moderne mechanische maalderij met een sleepluiwerk, een koppel 17der kunststenen, een elektrische maalstoel en diverse elektrische apparatuur voor het mengen en transporteren van biologische tarwe, maïs en gerst. In de molenbelt is een inrijpoort naar de opslagruimte. 

De onderkant van de romp is zwart geteerd om vochtdoorslag te voorkomen.
In 1990 zijn een nieuwe steenzolder, donsbalk, steenschijfloop, steenkoppel en vang aangebracht en kreeg de binnenroede fokken met remkleppen.

Sinds 2004 is de handel in mengvoeders en het malen en builen van meel van de fa. Hermus verplaatst naar een nieuw onderkomen op industrieterrein Brieltjenspolder. Daar maalt men elektrisch met twee koppel kunststenen en buil, graanschoner en silo's.
In de molen maalde men daarna op zaterdagen voornamelijk maïs. In april 2012 is een elektrische maalstoel geplaatst voor het malen van meerdere glutenvrije producten.

Het complete staartwerk is in 2010/2011 vervangen door molenmaker Jan Wilten uit Utrecht. Hierbij zijn zaken als achterbaard en -keuvelens, naar foto's van ca. 1935, teruggerestaureerd.

In 2011 werd de vroegere woning van de familie Hermus afgebroken; het inmiddels verkochte terrein kwam daarna als extra parkeerplaats voor het naastgelegen AH-filiaal in gebruik.
Zo'n negen jaar later zette men deze molen, inmiddels buiten bedrijf, te koop en in mei 2021 volgde verkoop aan de huidige eigenaar, ofwel: na 80 jaar is deze molen niet meer van de familie Hermus. Een noodzakelijke restauratie werd daarna voorbereid.

Een flinke herstelbeurt is inderdaad nodig: in oktober 2021 werd de binnenroede na een inspectie afgekeurd. Men besloot hierop, de molen stil te zetten. Iets later viel het besluit, ook de buitenroede te vervangen. 
Het wiekenkruis is daarna nog af en toe in een andere stand gezet, draaien is er vooralsnog niet meer bij.

Technisch/historische details
Er is wel beweerd dat deze molen oorspronkelijk als stellingmolen is gebouwd. Dit is echter onwaarschijnlijk, omdat uit onderzoek is gebleken dat deze molen al in 1877 beltmolen was. Wat overigens wel opvalt is de hoogte van die belt: die is dermate groot dat hier een tussenzolder kon worden gerealiseerd.
Verder is de hypothese wel geuit dat deze molen kettingkruier zou zijn geweest, maar er zijn totaal geen krammen (of sporen daarvan) aanwezig, zodat ook dit laatste vooralsnog moet worden betwijfeld.
De bovenas, die dus via Hoogeloon in deze molen terecht is gekomen, is oorspronkelijk besteld voor één van de 12 molens van de Vierambachtspolder (ZH). Welke molen dat precies was, is nog niet bekend. 

aanvullingen

wetenswaardigheden

Kees Fitters, hier vrijwillig molenaar van 1986 tot 2019, overleed op 24 januari 2024. Als eerbetoon zette Tony Hop deze molen in de (Brabantse) rouw. 

foto's

foto's