Deze molen is hier gebouwd in 1878, nadat de voorganger, een standerdmolen, het jaar ervoor was verbrand. Molenaar Wassens moest op zoek naar een andere molen en vond die in het westen van Nederland: de windbemaling van de Zuidplaspolder werd toentertijd opgeheven en tientallen molens daar stonden voor de sloop te koop. Het ging om grote, sterke scheprad- en vijzelmolens met vluchten van doorgaans 27,50 meter en vrijwel steeds slechts 40 jaar oud.
Wassens kocht Vijzelmolen I aan. Deze was in 1837/38 gebouwd door G. Key uit Nieuwerkerk a/d IJssel. Molenmaker C.H. Schiller uit Dalfsen brak de molen af, waarna alles naar Zuidwolde werd verscheept. Daar vond nog in 1878 de herbouw, nu als beltkorenmolen, plaats.
De verhoudingen van de molen veranderden op de nieuwe locatie grondig: het achtkant werd sterk ingekort en de vlucht veranderde aldus van 27,50 meter in 21,50 meter. Wat niét veranderde was de kap: die bleef dezelfde als in de Zuidplas. Aldus werd dit een vrij korte, gedrongen molen, evenwel met een reus van een kap (die met de veel kortere staart niet gemakkelijk te kruien was...).
De molen zal toch hebben voldaan, want bijna 30 jaar werd uitsluitend op windkracht gemalen. In 1907 werd een ruwoliemotor geïnstalleerd, maar de molen bleef ook in gebruik.
Toen in 1952 onder meer een hamermolen werd geplaatst, leek het afgelopen voor de windkracht. Maar in 1960 onderging de molen een restauratie, waarna daarmee ook weer met de molen werd gemalen. Intussen groeide de fa. Wassens steeds meer uit tot een graanbedrijf en leek de molen bij dit alles meer en meer in de weg te staan. De oudere generatie Wassens stond er echter op dat de molen krui- en draaivaardig bleef!
Dat goede voornemen werkte op den duur niet: de molen raakte opnieuw in verval. Maar in 1980/81 volgde een flinke restauratie: nieuwe roeden, riet op het achtkant en divers werk aan vloeren en trappen. Daarna liet Johannes Wassens de molen zeer geregeld draaien, malen was er niet meer bij.
Toch ging het, na al bijna 100 jaar op en af, voor de molen in de 21ste eeuw opnieuw 'af': nadat in mei 2004 beide roeden waren gestreken om te worden nagekeken, gebeurde er onverwacht niets meer. Van nakijken en reparatie kwam het niet, laat staan dat zij weer gestoken werden.
Er ontstond een impasse die, naar later bleek, jaren zou gaan duren. Op een zeker moment werd deze molen door sommigen daarom als een molenrestant beschouwd, want "onttakeld zonder uitzicht op spoedig herstel".
Het heeft uiteindelijk zo'n 15 jaar geduurd, dit nadat tussentijdse pogingen om deze molen te herstellen op niets uit waren gelopen. Intussen had het verval opnieuw toegeslagen en ging de molen zienderogen achteruit.
In 2018 keerden tenslotte de kansen: een speciaal voor deze molen opgerichte stichting slaagde erin, de molen van de familie Wassens aan te kopen en kon vervolgens de rehabilitatie voorbereiden. Vele vrijwilligers werkten op 'klusdagen' aan allerhande onderhoud en ook vond de stichting een molenmaker.
Was men in 2018 begonnen, in 2019 ging het écht hard: op 29 oktober dat jaar werd de kap (die eerder van de molen was gehaald om op de grond te worden hersteld) geplaatst, waarna meteen de roeden, die zo'n 15 jaar daarvoor waren gestreken, werden gestoken. Eind november had men beide roeden opgehekt en van nieuwe stroomlijnneuzen voorzien. Niet lang daarna draaide de molen voor het eerst in jaren weer.
De molen was daarmee nog niet klaar: eind maart en begin april werd nog gewerkt om de molenberg op te hogen en verder te fatsoeneren. De officiële ingegebruikname heeft men op de lange baan moeten schuiven vanwege de corona-problemen.
Maar Zuidwolde had zijn molen terug!
