Molen Steektermolen, Alphen aan den Rijn

Alphen aan den Rijn, Zuid-Holland
b

korte karakteristiek

naam
Steektermolen
modeltype
Wipmolen, grondzeiler
functie
poldermolen
bouwjaar
bedrijfsvaardigheid
Maalvaardig
bestemming

Bemalen van de polder Steekt, thans op vrijwillige basis

adres
Steekterweg 31
2407 BD Alphen aan den Rijn
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
fietsroute
fietsroute in de buurt van Steektermolen via fietsnetwerk.nl
Ten Bruggencate-nr.
00053
oude dbnr.
B1153
Meest recente aanpassing
| Tellerstand
media-bestand
Molen 00053 Steektermolen (Alphen aan den Rijn)
William Bouter (28-10-2018)

locatie

plaats
Alphen aan den Rijn
plaatsaanduiding
gemeente
Alphen aan den Rijn, Zuid-Holland
kadastrale aanduiding
Gemeente Alphen aan den Rijn, sectie G, nr. 92
geo positie
X: 107769, Y: 458213
N: 52.11013, O: 4.69773
biotoopwaarde
5 (goed)
landschappelijke waarde
Zeer groot, wordt wel sinds 2014 ontsierd door een modern gemaal te dicht bij de molen.

contact en bezoek

bezoek/postadres
Steekterweg 31
2407 BD Alphen aan den Rijn
molenaar
Pieter Koopmans
telefoon
06-49906654
website
social media
open voor publiek
ja
open op zaterdag
nee
open op zondag
nee
op afspraak
ja
openingstijden
toegangsprijzen
winkelinformatie
meelverkoop
nee
museuminformatie
gericht op scholen
ja
informatie voor scholen

Schoolklassen zijn, op afspraak, welkom. 

bijzonderheden

constructie

modeltype
Wipmolen, grondzeiler
krachtbron
wind
functie
romp
Ondertoren, gedekt met riet, op veldmuren van 0,40 m.
kap
Bovenhuis donkerbruin geteerd; kap gedekt met gepotdekselde planken
inrichting

Stalen vijzel, Ø 1,80 m.
Geen woning in de molen

plaats bediening
grondzeiler
plaats kruiwerk
middenkruier
kruiwerk
Zetelkruiwerk; kruirad met lage bank
vlucht
26,60 m.
vang
Vlaamse vang; 4 scharnierende stukken. Vangbalk met haak; vangstok. Pal.
overbrenging

Bovenwiel 53 kammen
Bovenschijfloop 31 staven, steek 15,0 cm.
Onderwiel 39 kammen
Vijzelwiel 34 kammen, steek 9,0 cm.
Overbrengingsverhouding 1 : 1,96

hoogte
wiekvorm
Systeem Fauël op beide roeden
Kantel uw mobiel om de tabellen helemaal te zien
wiekenkruis
fabrikant roenummer positie bouw fabricagejaar jaar gestoken positie jaar verdwenen lengte
Derckx ✉︎ 924 buiten 2000 2001 buiten aanw. 26,60
Derckx ✉︎ 925 binnen 2000 2001 binnen aanw. 26,60
Pot ✉︎ 1711 buiten 1894 1894? buiten 2001 26,40
Pot ✉︎ 1663 binnen 1892 1892? binnen 2001 26,40
wiekverbeteringen

In 1939 werd op beide roeden het systeem Dekker aangebracht. In 1962 werd dit vervangen door het systeem Fauël (fokwieken).

bovenas
fabrikant asnummer fabricagejaar jaar gestoken jaar verdwenen lengte
onbekend ✉︎ ? ? 1880 aanw. 05,90
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
werkend
bouwjaar
Niet duidelijk is of dit werkelijk hét bouwjaar van deze molen is.
bedrijfsvaardigheid
Maalvaardig
bestemming

Bemalen van de polder Steekt, thans op vrijwillige basis

omwentelingen
eigendomshistorie

De Rijnlandse Molenstichting is eigenaar sinds 1 juli 2018, daarvoor was dat het Hoogheemraadschap van Rijnland sinds 1 januari 2005; daarvoor het waterschap Wilck & Wiericke; daarvoor tot 1 januari 1979 de polder Steekt.

geschiedenis

Een paar kilometer oostelijk van Alphen aan den Rijn staat deze in aanleg zeer oude wipmolen. Een hardnekkig gerucht wil, dat deze in het vermoedelijke bouwjaar 1597 niet op palen, maar 'gewoon' op staal is gebouwd.

Tot 1962 was er een buitenscheprad; in dat jaar werd vanwege de bodemdaling een vijzel aangebracht. Voor de vijzel heeft men toen een geheel nieuwe watergang gemaakt, recht onder de molen door. Daarom moest de woning in de ondertoren worden verwijderd. Ook werd die vijzel toen aan een elektromotor gekoppeld, zodat deze ook bij te weinig wind kon functioneren.
De molenaar van de Steektermolen functioneerde in de praktijk meer als machinist en woonde in het huisje naast de molen.

Op 1 januari 1979 ging de zelfstandige polder op in het waterschap De Gouwelanden, wat op haar beurt in 1999 weer opging in het waterschap Wilck en Wiericke. Vanaf 2005 is Wilck en Wiericke samengevoegd met een aantal andere waterschappen tot het Hoogheemraadschap van Rijnland.

Vanwege een slechte windpeluw en diverse andere gebreken aan bovenhuis en gevlucht, stond de molen van 1997 tot 2001 stil. Bij de daaropvolgende restauratie heeft men het bovenhuis grotendeels vernieuwd.
In 2010 heeft men een nieuwe methode toegepast voor het bestrijden van de bonte knaagkever. De molen werd geheel in plastic ingepakt en met hete stoom behandeld. De bonte knaagkever heeft dat niet overleefd, maar vooral de nieuwe balken in de molen ondervonden hier schade van in de vorm van scheuren en tordering.

Een paar jaar later is er een modern gemaal naast de molen gebouwd. Dit heeft de functie van de molen in 2015 overgenomen, die nu alleen nog hulpgemaal is.

Op 1 juli 2018 volgde overdracht aan de Rijnlandse Molenstichting. Er is toen weer een molenaar aangesteld voor de Steektermolen, die in het huisje naast de molen woont. Sindsdien draait de molen weer regelmatig.

De Steektermolen was één van de seinmolens van Rijnland: door een zwart-witte vlag of ('s avonds en 's nachts) een lamp op het hoogste end liet deze molen aan andere molenaars in de omgeving zien of er gemalen mocht worden, afhankelijk van het boezempeil.

 

aanvullingen

toelichting naam

Deze molen is vernoemd naar de polder die hij kan bemalen en wordt daarom aangeduid als 'de Steektermolen' of, nog korter, 'de Steekterwip'. 

wetenswaardigheden



foto's

foto's