Molen De Kager, Kaag

Kaag, Zuid-Holland
b

korte karakteristiek

naam
De Kager
modeltype
Wipmolen, grondzeiler
functie
poldermolen
bouwjaar
bedrijfsvaardigheid
Maalvaardig
bestemming

Bemalen van de Kaagpolder, thans op vrijwillige basis

Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
fietsroute
fietsroute in de buurt van De Kager via fietsnetwerk.nl
Ten Bruggencate-nr.
01798
oude dbnr.
B998
Meest recente aanpassing
media-bestand
Molen 01798 De Kager (Kaag)
Piet Glasbergen (8-9-2016)

locatie

plaats
Kaag
plaatsaanduiding
gemeente
Kaag en Braassem, Zuid-Holland
kadastrale aanduiding
Gemeente Alkemade, sectie A, nr. 1423
geo positie
X: 99281, Y: 469754
N: 52.21306, O: 4.57194
biotoopwaarde
5 (goed)
landschappelijke waarde
Zeer groot maar wordt wel hier en daar verminderd door beplantingen

contact en bezoek

bezoek/postadres

Kaag
molenaar
Albert Root
telefoon
071-3313737 of 06-5588 3007
e-mail

website
social media
open voor publiek
ja
open op zaterdag
nee
open op zondag
nee
op afspraak
ja
openingstijden
op afspraak
toegangsprijzen
winkelinformatie
meelverkoop
nee
museuminformatie
gericht op scholen
nee
bijzonderheden

constructie

modeltype
Wipmolen, grondzeiler
krachtbron
wind
functie
romp
Ondertoren gedekt met geteerde gepotdekselde planken, op veldmuren van 0,30 m.
kap
Bovenhuis rood geverfd; kap gedekt met dakleer
inrichting

Vijzel (geklonken beschoeping op houten balk), Ø 1,15 m.

plaats bediening
grondzeiler
plaats kruiwerk
middenkruier
kruiwerk
Zetelkruiwerk; kruihaspel
vlucht
15,80 m.
vang
Vlaamse vang; 4 scharnierende stukken. Vangbalk met haak; vangstok.
overbrenging

Bovenwiel 44 kammen
Bovenschijfloop 23 staven, steek 10,6 cm.
Onderwiel 24 kammen
Vijzelwiel 23 kammen, steek 12,0 cm.
Overbrengingsverhouding 1 : 2,00

hoogte
wiekvorm
Systeem Fauël op beide roeden
Kantel uw mobiel om de tabellen helemaal te zien
wiekenkruis
fabrikant roenummer positie bouw fabricagejaar jaar gestoken positie jaar verdwenen lengte
Straathof ✉︎ 342 binnen 2020 2020 binnen aanw. 15,90
Straathof ✉︎ 343 buiten 2020 2020 buiten aanw. 16,00
Bremer ✉︎ 99 buiten 1965 1965 buiten 2020 15,80
Bremer ✉︎ 100 binnen 1965 1965 binnen 2020 15,80
wiekverbeteringen

In 1941 is deze molen half-verdekkerd.
In 1966 is dit gewijzigd in het systeem Fauël (fokwieken) op beide roeden. Later kregen die fokken ook steekborden.

bovenas
fabrikant asnummer fabricagejaar jaar gestoken jaar verdwenen lengte
De Prins van Oranje ✉︎ 1230 1880 1951 aanw. 03,25
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
werkend
bouwjaar
?
bedrijfsvaardigheid
Maalvaardig
bestemming

Bemalen van de Kaagpolder, thans op vrijwillige basis

omwentelingen
geschiedenis

De polder werd gesticht op 10 april 1683 door samenvoeging van het poldertje rond het dorp De Kaag, het poldertje op het Zuideinde en het poldertje op het Noordeinde. Deze polders waren respectievelijk op 25 mei 1566, 6 september 1644 en op 13 september 1670 gesticht.
Van de huidige molen is geen exact bouwjaar bekend, maar aangenomen mag worden dat dit 1683, of mogelijk iets later, is. Bij het repareren van het bovenwiel een paar jaar terug vond men in de halfhoutse verbinding van de plooien het jaartal 1821. In het polderarchief bevindt zich inderdaad een rekening uit 1821 voor een nieuw bovenwiel. Omdat een bovenwiel maar zelden vernieuwd hoeft te worden, mag verondersteld worden dat de molen zeer oud is.
Tot 1985 was de molen hoofdbemaling van de polder, toen kwam een elektrisch gemaal.

Eigenaar was eerst de Kaagerpolder, die later is opgegaan in het waterschap De Oude Venen. In 1965 liet de polder een forse restauratie uitvoeren, waarbij onder meer het wiekenkruis werd vernieuwd en daarna voorzien van fokken. Daarvoor was de molen half-verdekkerd.
Eerder, 1951, was de houten bovenas vervangen door een gietijzeren as, tweedehands en duidelijk ingekort. 

Vervolgens heeft deze molen jarenlang probleemloos gefunctioneerd. In het late najaar van 2020 werden beide gelaste roeden vervangen door nieuwe.

Jan Verhaar, jarenlang vaste molenaar hier, overleed op 14 januari 2022. Inmiddels is een nieuwe molenaar benoemd.

 

aanvullingen

toelichting naam

Deze molen is vernoemd naar de polder die hij kan bemalen.

literatuur

Andries Veloo, 'Jan Verhaar, de molenaar op het Kaageiland', in: Molenwereld 140 (2010) 323 - 327

foto's

foto's