Molen Korenhoop, Meliskerke

Meliskerke, Zeeland
b

korte karakteristiek

naam
Korenhoop
modeltype
Ronde molen, grondzeiler
functie
korenmolen
bouwjaar
bedrijfsvaardigheid
Maalvaardig
bestemming

Het malen van graan, thans op vrijwillige basis

Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
fietsroute
fietsroute in de buurt van Korenhoop via fietsnetwerk.nl
Ten Bruggencate-nr.
03557
oude dbnr.
B890
Meest recente aanpassing
| Overig
media-bestand
Molen 03557 Korenhoop (Meliskerke)
Bernhard Scholten (15-05-2015)

locatie

plaats
Meliskerke
plaatsaanduiding
gemeente
Veere, Zeeland
streek
Walcheren
kadastrale aanduiding
Gemeente Mariekerke, sectie F, nr. 655
geo positie
X: 25227, Y: 393604
N: 51.51646, O: 3.51744
biotoopwaarde
4 (aanvaardbaar)
landschappelijke waarde
Groot maar wordt van ZO tot Z sterk beperkt door beplantingen.

contact en bezoek

bezoek/postadres

Meliskerke
molenaar
Ruben de Vos
telefoon
06-34989624
e-mail

website
social media
open voor publiek
ja
open op zaterdag
ja
open op zondag
nee
op afspraak
ja
openingstijden

Zaterdag 10.00 - 16.00 uur.

toegangsprijzen
winkelinformatie
meelverkoop
nee
museuminformatie
gericht op scholen
nee
bijzonderheden

constructie

modeltype
Ronde molen, grondzeiler
krachtbron
wind
functie
romp
Ronde stenen molen; heel licht getailleerd gemetseld
kap
Gedekt met dakleer
inrichting

Eén koppel 17der blauwe en één koppel 16der kunststenen; regulateur; dubbele klopbuil; mengketel; kammenluiwerk

versieringen

Eenvoudige baard, groen geverfd, wit afgebiesd, met het opschrift 'Korenhoop'

Eenvoudige windwijzer, deels in de vorm van een paard.

plaats bediening
grondzeiler
bediening kruiwerk
buitenkruier
plaats kruiwerk
bovenkruier
kruiwerk
Neutenkruiwerk; 20 neuten. Kruihaspel.
vlucht
20,45 / 20,30 m.
vang
Vlaamse vang; 5 vaste stukken. Vangbalk met haak; vangstok. Kneppel; pal.
overbrenging

Bovenwiel 48 kammen
Bovenbonkelaar 24 kammen, steek 14,2 cm.
Spoorwiel 81 kammen
Steenschijfloop blauwe stenen 27 staven
Sterwiel kunststenen 27 tanden, steek 8 cm.
Overbrengingsverhouding 1 : 6,00

hoogte
wiekvorm
Oud-Hollands
Kantel uw mobiel om de tabellen helemaal te zien
wiekenkruis
fabrikant roenummer positie bouw fabricagejaar jaar gestoken positie jaar verdwenen lengte
Straathof ✉︎ 204 buiten 2005 2005 buiten aanw. 20,30
Derckx ✉︎ 527 binnen 1986 1986 binnen aanw. 20,45
media-bestand
Roede 526, Derckx
Derckx
✉︎ 526 buiten 1986 1986 buiten 2005 20,60
Pot ✉︎ 959 binnen 1876c 1876? binnen 1986 20,02
Pot ✉︎ ? buiten ? buiten 1986 20,02
wiekverbeteringen

Deze molen heeft nooit een wiekverbetering ondergaan.

bovenas
fabrikant asnummer fabricagejaar jaar gestoken jaar verdwenen lengte
media-bestand
As g.n., Boddaert & Co.
Boddaert & Co.
✉︎ g.n. ? aanw. 04,10
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
werkend
bouwjaar
bedrijfsvaardigheid
Maalvaardig
bestemming

Het malen van graan, thans op vrijwillige basis

molenmaker
J. Passenier, Middelburg (1801) Fa. Endendijk (1986)
omwentelingen
geschiedenis

Deze ronde stenen grondzeiler heeft een voorganger gehad, een standerdmolen. Deze waaide om bij de beruchte storm van 9 november 1800, waarbij meer molens in vooral Zeeland onherstelbaar werden beschadigd. De teerlingen van die molen werden in 1913 bij werkzaamheden opgegraven. Gezien het formaat van het (in de huidige molen nog steeds aanwezige) bovenwiel, kan dat geen grote molen geweest zijn.

De nieuwe ronde stenen molen werd gebouwd voor Jan Adriaanse; hij had de voorgaande standerdmolen in 1774 van de ambachtsheer van Melis- en Mariekerke gekocht. Eén van zijn zonen was Johannis. Die ging in 1800 de molen van Zoutelande bemalen (en diens nazaten bleven dat tot diep in de 20ste eeuw doen). Een andere zoon, Willem, werd in 1830 in Meliskerke eigenaar en bleef daar tot 1841.

Latere eigenaren waren:
P. Broerse (1841 - 1845)
Z. de Koster Verhage (1845 - 1873)
W. Verhage (1873 - 1907)
P. Kodde (1907 - 1914)
Simon de Visser (1914 - 1944)
Job de Visser (1944 - 1945)
Jan de Visser (1945 - 1982)
Gemeente Mariekerke (1982 - 1997)
Gemeente Veere (1997 - heden)

In de naburige schuur stond sinds 1932 een 30 PK ruwoliemotor, die via een tussendrijfwerk alle maalmachines aandreef (dit aandrijfwerk is nog in en onder de molen aanwezig). Daarnaast stonden in een afzonderlijk pakhuis een 40 PK dieselmotor met hamermolen, mengmachine en elevator, die naar deze beide machines liep. In 1964 werden hier nog een door een 3 PK elektromotor aangedreven voormengmachine, doseerbascule en twee silo's met een totale capaciteit van 26 ton aan toegevoegd.
Met zoveel machines werd de windkracht steeds minder van belang: vanaf 1954 stond de molen helemaal stil en raakte langzaam maar zeker in verval.

In 1986 vond een grote restauratie plaats en dat was hard nodig: vooral de kap was erg slecht en moest geheel worden vernieuwd, iets wat ook staart en roeden gold. Het binnenwerk verkeerde daarentegen in heel behoorlijke staat en hoefde nauwelijks te worden hersteld. 
Merkwaardigerwijs werden beide nieuwe hier roeden te lang uitgevoerd: vooral de buitenroede miste de werf (gedekt met grind!) hier en daar op centimeters. Deze buitenroede bleek overigens later deels van een slechte kwaliteit staal gemaakt, want binnen 20 jaar was deze alweer grotendeels 'op'. De molenaar wilde geen reparatie, maar een andere, nieuwe roede. Deze nieuw geleverde buitenroede is vervolgens iets korter uitgevoerd. 

Bijzonder is het uit de voorganger, een standerdmolen dus, afkomstige bovenwiel. Dit was ooit als spaakwiel uitgevoerd, dus met slechts twee kruisarmen dóór de bovenas (en niet eromheen). Dit is nog te zien. Wél is dit wiel tot twee keer toe met trekstangen versterkt; de eerste keer bij de bouw van de huidige molen; de tweede keer bij plaatsing van de gietijzeren bovenas. Bij die laatste gelegenheid moet de spiegel ook tot de huidige proporties zijn verkleind.

Een minder fraaie constructie in deze molen: de kruivloer (met daarop de neuten) is door middel van vele verticale trekstangen verbonden aan een lager gedeelte van de molenromp.

 

aanvullingen

toelichting naam

Deze molen had, voor zover bekend, nooit een naam gehad.
Dat veranderde in juli 2016, toen de naam "Korenhoop" op de baard werd aangebracht. Die naam werd bedacht door leerlingen van de Boaz-school in Meliskerke, bij de opening op 24 september 2014 na een kleine herstelbeurt aan de molen. In die naam zit een toespeling op de toenmalige molenaar, Wim de Hoop.

wetenswaardigheden

Wim de Hoop stopte met deze molen in 2020, hij was hier vanaf de grote restauratie van 1986/87 de enige molenaar geweest. Ruben de Vos, bekend van Biggekerke, volgde hem op.

unieke eigenschap

Het bovenwiel (zie 'Geschiedenis') is zeer oud en ook bijzonder van constructie.

Opmerkelijk is dat het aantal kammen en staven zowel boven als onder 'zuiver' draait (hetgeen doorgaans als ongunstig wordt bestempeld); mogelijk is deze molen daarin de enige in Nederland.

foto's

foto's