Molen Zeldenrust, Lith

Lith, Noord-Brabant
b

korte karakteristiek

naam
Zeldenrust
modeltype
Ronde molen, beltmolen
functie
korenmolen
bouwjaar
bedrijfsvaardigheid
Maalvaardig
bestemming

Het malen van graan, thans op vrijwillige basis

adres
Molenstraat 44
5397 EL Lith
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
fietsroute
fietsroute in de buurt van Zeldenrust via fietsnetwerk.nl
Ten Bruggencate-nr.
02476
oude dbnr.
B548
Meest recente aanpassing
| Foto as
media-bestand
Molen 02476 Zeldenrust (Lith)
Ronald Bakker (9-9-2012)

locatie

plaats
Lith
plaatsaanduiding
gemeente
Oss, Noord-Brabant
kadastrale aanduiding
Gemeente Lith, sectie A, nr. 3014
geo positie
X: 159190, Y: 424175
N: 51.80619, O: 5.44796
biotoopwaarde
4 (aanvaardbaar)
landschappelijke waarde

contact en bezoek

bezoek/postadres
Molenstraat 44
5397 EL Lith
molenaar
Mari van Breda / Hans Schamp
telefoon
0412-481441
website
social media
open voor publiek
ja
open op zaterdag
ja
open op zondag
nee
op afspraak
ja
openingstijden

Zaterdag in de even weken 10.00 - 12.00 uur en op afspraak.

toegangsprijzen
winkelinformatie
meelverkoop
nee
museuminformatie
gericht op scholen
nee
bijzonderheden

constructie

modeltype
Ronde molen, beltmolen
krachtbron
wind
functie
romp
Ronde stenen molen
kap
Gedekt met dakleer
inrichting

Eén koppel 17der blauwe en één koppel 17der kunststenen; sleepluiwerk; elektrische maalapparatuur.

versieringen

Opmerkelijk baard, want 'meegekromd' met de vorm van de romp; donkergroen geverfd, wit afgebiesd met de opschriten: 'Zeldenrust' en ''ANNO' '1800'.

Op het zeer smalle achterkeuvelens staat een sierlijke hoge windvaan, met bovenop een pelikaan.

plaats bediening
beltmolen
bediening kruiwerk
buitenkruier
plaats kruiwerk
bovenkruier
kruiwerk
Engels; kruilier
vlucht
25,60 m.
vang
Vlaamse vang; vangbalk met haak; vangtrommel
overbrenging

Bovenwiel 65 kammen
Bovenbonkelaar 37 kammen, steek 11,5 cm.
Spoorwiel 99 kammen
Steenschijflopen 30 staven, steek 8,0 cm.
Overbrengingsverhouding 1 : 5,80

hoogte
van de belt: 3,20 m.
wiekvorm
Systeem van Bussel op beide roeden
Kantel uw mobiel om de tabellen helemaal te zien
wiekenkruis
fabrikant roenummer positie bouw fabricagejaar jaar gestoken positie jaar verdwenen lengte
Derckx ✉︎ 617 binnen 1989 1989 binnen aanw. 25,50
Derckx ✉︎ 211 buiten 1976 1977 buiten aanw. 25,60
Pot ✉︎ ? binnen ? binnen 1989 25,60
Pot ✉︎ ? buiten ? buiten 1977 25,60
wiekverbeteringen

In 1934 kreeg deze molen op beide roeden het systeem Dekker. Dat is later, vermoedelijk vanwege de zeilslag, voorzien van speciale windschotten.
Omstreeks 1962 is dit alles gewijzigd in het systeem Van Bussel en dat zit daar nog altijd.

bovenas
fabrikant asnummer fabricagejaar jaar gestoken jaar verdwenen lengte
media-bestand
As 22, Hartogh Heijs
Hartogh Heijs
✉︎ 22 1863 aanw. 04,91
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
werkend
bouwjaar
bedrijfsvaardigheid
Maalvaardig
bestemming

Het malen van graan, thans op vrijwillige basis

omwentelingen
eigendomshistorie

De gemeente Oss is eigenaar sinds 1-1-2011, daarvoor was dat jarenlang de gemeente Lith.

geschiedenis

De huidige korenmolen is omstreeks 1800 gebouwd op oude fundamenten van een voorganger die waarschijnlijk in 1677 is opgericht. Aan te nemen is, dat dat een standerdmolen was.
In de 19e eeuw was molenaar R. "Rien" Verhagen eigenaar van deze ronde stenen beltmolen. Zijn toenmalige knecht J.J. "Sjef" van Eerd nam in 1907 de molen over. Diens zoon Godefridus "Frits" van Eerd heeft van jongsaf aan op de molen van zijn vader gewerkt. In 1955 nam Frits de molen van zijn vader over.

De molen heeft lang dienst gedaan voor de boeren en bakkers uit de omgeving. Met name gedurende de oorlogsjaren was dit maalwerktuig onmisbaar voor de gemeenschap. Uiteindelijk raakte de molen toch buiten bedrijf: bij gebrek aan een opvolger en bij het vorderen der jaren stopte Van Eerd in 1972 met alles.

In 1973 kwam dit monument in bezit van de gemeente Lith. Van Eerd werd prompt benoemd als beheerder, een taak die hij met behulp van een wisselend aantal vrijwilligers tot medio 1996 heeft vervuld. Later werd die taak overgenomen door René Vogels.

Met de molen wordt regelmatig graan voor veevoer gemalen.

 

aanvullingen

trivia
De bekende roman "Dorp aan de rivier" van Anton Coolen (1934) wordt algemeen gesitueerd in Lith. Bij de verfilming van dit boek door Fons Rademakers (1958) speelde de molen een belangrijke rol, onder meer in een 'moordmysterie'.

foto's

foto's