Molen Sint Petrus, Roggel / Nijken

Roggel / Nijken, Limburg
b

korte karakteristiek

naam
Sint Petrus
modeltype
Ronde molen, beltmolen
functie
korenmolen
bouwjaar
bedrijfsvaardigheid
Maalvaardig
bestemming

Het malen van graan, thans op vrijwillige basis

adres
Nijken 24
6088 NR Roggel
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
fietsroute
fietsroute in de buurt van Sint Petrus via fietsnetwerk.nl
Ten Bruggencate-nr.
03508
oude dbnr.
B460
Meest recente aanpassing
| Tellerstand
media-bestand
Molen 03508 Sint Petrus (Roggel / Nijken)
Rob Pols (7-8-2021)

locatie

plaats
Roggel / Nijken
plaatsaanduiding
gemeente
Leudal , Limburg
kadastrale aanduiding
Gemeente Roggel, sectie H, nr. 329
geo positie
X: 191616, Y: 365730
N: 51.27969, O: 5.91200
biotoopwaarde
4 (aanvaardbaar)
landschappelijke waarde
Zeer groot; wél van N tot NO en ZO tot Z oprukkende beplantingen.

contact en bezoek

bezoek/postadres
Nijken 24
6088 NR Roggel
molenaar
Jan van Woezik / Jo van Herten
telefoon
0493-539336 (molenaar)
social media
open voor publiek
ja
open op zaterdag
ja
open op zondag
nee
op afspraak
ja
openingstijden

Zaterdag 9.00 - 13.00 uur en op afspraak.

toegangsprijzen
winkelinformatie

Meelverkoop

meelverkoop
ja
museuminformatie
gericht op scholen
nee
bijzonderheden

constructie

modeltype
Ronde molen, beltmolen
krachtbron
wind
functie
romp
Ronde stenen molen; belt deels afgegraven en vervangen door een betonnen werkruimte.
kap
Gedekt met dakleer
inrichting

Eén koppel 17der blauwe en één koppel 17der kunststenen; maalstoel met één koppel 16der blauwe stenen (aangedreven door een Thomassen-dieselmotor); buil; elevator; graanreiniger; haverpletter; mengketel; zakkenklopper; weegbrug (afkomstig uit Asten).

versieringen

Eenvoudige baard, op de koppen van de voeghouten gemonteerd, donkergroen geverfd, breed wit afgebiesd, met het opschrift '19 00', met midden in het jaartal twee gekruisde goudkleurige sleutels, het symbool van de apostel Petrus. Onder de baard hangt een eikel.

Eenvoudige achterbaard met licht golvende rand, donkergroen geverfd, wit afgebiesd.

Op de draagbalk geschilderd, in rood: HvvR; in wit: JKR/ JR 1908/ ...N (1884) (JR is waarschijnlijk Sjang Rutten)

Opmerkelijk: het gangwerk is beschilderd: van het spoorwiel de verticale vlakken van kruisarmen en velgen wit, de horizontale vlakken lichtblauw en plooistukken donkergroen. De rondselschijven vier vlakken afwisselend wit en lichtblauw met rode scheidingslijnen hiertussen. De staakijzers rood met lichtblauwe vulstukken.
Van het aswiel (bovenwiel) zijn de plooistukken donkergroen geschilderd en de velgen lichtrood.

plaats bediening
beltmolen
bediening kruiwerk
buitenkruier
plaats kruiwerk
bovenkruier
kruiwerk
Engels. Kruilier.
vlucht
24,50 m.
vang
Vlaamse vang; 5 scharnierende stukken. Vangbalk met haak; vangtrommel.
overbrenging

Bovenwiel 56 kammen
Bovenschijfloop 27 staven
Spoorwiel 70 kammen
Steenschijflopen 28 staven
Overbrengingsverhouding 1 : 5,19

hoogte
van de belt: 2,50 m.
wiekvorm
Oud-Hollands
Kantel uw mobiel om de tabellen helemaal te zien
wiekenkruis
fabrikant roenummer positie bouw fabricagejaar jaar gestoken positie jaar verdwenen lengte
Derckx ✉︎ 157 buiten 1975 1975 buiten aanw. 24,50
Derckx ✉︎ 158 binnen 1975 1975 binnen aanw. 24,50
Pot ✉︎ 1397 binnen 1883 1946 binnen 1975 24,50
Fransen ✉︎ g.n. buiten 1907 1907? buiten 1975? 25,50
Fransen ✉︎ g.n. binnen 1906 1906? binnen 1946 25,00
wiekverbeteringen

Van 1946 tot 1975 had deze molen op beide roeden het systeem Van Bussel.

bovenas
fabrikant asnummer fabricagejaar jaar gestoken jaar verdwenen lengte
Enthoven & Co, L.I. ✉︎ 135 1855 1901? aanw.
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
werkend
bouwjaar
bedrijfsvaardigheid
Maalvaardig
bestemming

Het malen van graan, thans op vrijwillige basis

omwentelingen
eigendomshistorie

De gemeente Leudal is eigenaar sinds 2007.

geschiedenis

Op 6 oktober 1900 kreeg Peter Johannes Hubertus 'Sjang' Rutten toestemming om op het Nijkerveld een windmolen te bouwen. In 1901 werd deze in gebruik genomen.
Rutten was eerder molenaar op de Leumolen, een watermolen dus. Na het gereedkomen van de windmolen in 1901 vestigde hij zich in Roggel. Het volgende jaar liet Rutten bij de windmolen een woonhuis met schuur en stal bouwen, zodat hij ook wat vee kon houden.

In 1914 plaatste Rutten in de kazemat in de molenberg een zuiggasmotor en onderin de windmolen een maalstoel, bestaande uit een houten steenbedding op een gemetselde voet. De maalstoel, die nog bestaat, heeft een drijfwerk met conische tandwielen en een koppel 15der kunststenen. De motor en de gasgenerator werden gebouwd en opgesteld door de Arnhemsche Machinefabriek C.A. Aalsche & Co. Dit bedrijf bouwde in het begin van de 20ste eeuw petroleum- en gasmotoren en complete maalinrichtingen.
Op het einde van de jaren twintig werd de motor vervangen door een Dekkersmotor waarvan de fabriek in Roosendaal (N.B.) stond. In het begin van de jaren veertig werd een elektromotor geplaatst.
Naast het loonmalen dreef de familie Rutten in de jaren twintig en dertig nog handel in graan, kunstmest en brandstoffen. Bovendien waren een paar kamers in het molenaarshuis als café ingericht.

Na het overlijden van Sjang Rutten werd de zaak door zijn weduwe Anna Maria Rutten-Vestjens en twee zonen onder de naam "De erven J. Rutten" in 1921 voortgezet. De weduwe bezat de helft; de andere helft stond op naam van de vier kinderen. Na haar overlijden vond in 1924 een boedelscheiding plaats en kregen de laatste drie kinderen de molen met huis, stal, tuin en bouwland toegewezen.

In 1946 werd het bedrijf uitgebreid en de molen verbeterd. Zo werd een magazijnruimte gebouwd, waarvoor het grootste gedeelte van de berg aan de achterzijde van de molen werd weggegraven. In dat jaar werd een andere roede gestoken, afkomstig van de windmolen van Ramaekers. Op beide roeden werd het Van Bussel-stroomlijnsysteem aangebracht. Deze werkzaamheden werden uitgevoerd door de toen 80-jarige molenmaker Sjang Hendrickx uit Beegden en diens iets jongere broer Sjef uit Heel.
Ook in 1953 werd een herstelbeurt uitgevoerd, maar reeds kort daarna volgde stilzetting van de windmolen.

In 1960 verkochten de erven Rutten het bedrijf aan de gebroeders Coenen, molenaars en veevoederhandelaren in Heythuysen, eigenaren van de daar aanwezige windmolen 'St. Antonius'. De Roggelse molen werd vanaf dat moment niet meer gebruikt en raakte in verval.
De firma Coenen ging enige jaren later tot de sluiting van het Roggelse bedrijf over. In 1969 verkochten zij de windmolen aan de gemeente en het huis met schuur, dat vlakbij de provinciale weg stond, aan de provincie. In 1972 werd dat eenvoudige maar karakteristieke molenaarshuis gesloopt.

In 1975 werd de molen door de firma Gebr. Adriaens uit Weert gerestaureerd en geheel maalvaardig gemaakt. Zo werden onder andere twee nieuwe gelaste roeden gestoken, maar ook staart met kruilier, kapbedekking en zolders waren nieuw. Na het gereedkomen van de herstelwerkzaamheden kreeg de molen de naam St. Petrus, de patroonheilige van Roggel.

Begin 2023 vervingen de molenaars het door de antieke dieselmotor aangedreven koppel kunststenen door een koppel blauwe stenen. Inmiddels werkt dat naar volle tevredenheid. 

De molen is vaak in bedrijf waarbij ook wordt gemalen.

aanvullingen

toelichting naam

Deze molen kreeg de naam "St. Petrus" pas bij de restauratie van 1975. De aanduiding "de molen op het Nijken” (naar het gehucht waar hij staat) is ook in gebruik.

foto's

foto's