Molen De Hoop, Elden

Elden, Gelderland
b

korte karakteristiek

naam
De Hoop
modeltype
Ronde molen, beltmolen
functie
korenmolen
bouwjaar
bedrijfsvaardigheid
Maalvaardig
bestemming

Vh. het malen van graan, thans buiten bedrijf

adres
Molenweg 1
6842 BG Arnhem
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
fietsroute
fietsroute in de buurt van De Hoop via fietsnetwerk.nl
Ten Bruggencate-nr.
00279
oude dbnr.
B206
Meest recente aanpassing
| Overig
media-bestand
Molen 00279 De Hoop (Elden)
Marcel van Nies (3-9-2016)

locatie

plaats
Elden
plaatsaanduiding
gemeente
Arnhem, Gelderland
kadastrale aanduiding
Gemeente Arnhem, sectie AB, nr. 1565
geo positie
X: 189026, Y: 441091
N: 51.95721, O: 5.88222
biotoopwaarde
3 (matig)
landschappelijke waarde

contact en bezoek

bezoek/postadres
Molenweg 1
6842 BG Arnhem
molenaar
Jarke Schober
telefoon
026-3830255 / 026-3272504
social media
open voor publiek
ja
open op zaterdag
ja
open op zondag
nee
op afspraak
ja
openingstijden

Donderdag 12:00 - 14:00 uur, zaterdag 10:00 - 15:00 uur. Meelverkoop (zaterdag).

toegangsprijzen
winkelinformatie

Diverse meelproducten en molenhoning

meelverkoop
ja
museuminformatie
gericht op scholen
nee
bijzonderheden

De molen is een officiële trouwlocatie van de gemeente Arnhem (zie hiervoor de website van de molen).

constructie

modeltype
Ronde molen, beltmolen
krachtbron
wind
functie
romp
Ronde stenen molen, geheel gewit
kap
Gedekt met riet
inrichting

Twee koppel 16der kunststenen (waarvan één maalvaardig op windkracht); kammenluiwerk

versieringen

Eenvoudige baard, wit geverfd, rood afgebiesd met de opschriften '1846' '1978' en daaronder 'De Hoop'

In de romp is een herdenkingssteen van een carnavalsvereniging ingemetseld met de tekst:
DE HOOP ELDEN
1856 1996
C.V. DE MEULENWIEKERS

plaats bediening
beltmolen
bediening kruiwerk
buitenkruier
plaats kruiwerk
bovenkruier
kruiwerk
Engels; krulier
vlucht
22,00 m.
vang
Vlaamse vang, vangbalk met haak, vangtrommel
overbrenging

Bovenwiel 62 kammen
Bovenbonkelaar 29 kammen, steek 11,7 cm.
Spoorwiel 73 kammen
Steenschijflopen 23 staven, steek 11,2 cm.
Overbrengingsverhouding 1 : 6,79

hoogte
van de belt: 2,85 m.
wiekvorm
Oud-Hollands
Kantel uw mobiel om de tabellen helemaal te zien
wiekenkruis
fabrikant roenummer positie bouw fabricagejaar jaar gestoken positie jaar verdwenen lengte
Brunia ✉︎ 85 binnen 1977 1977 binnen aanw. 22,00
Brunia ✉︎ 86 buiten 1977 1977 buiten aanw. 22,00
Pot (?) ✉︎ ? binnen ? 1951 binnen 1977 22,00
Pot (?) ✉︎ ? buiten ? 1951 buiten 1977 22,00
wiekverbeteringen

In 1951 werd de binnenroede voorzien van het systeem Van Bussel; de buitenroede kreeg toen geen wiekverbetering. In 1977/78 werden beide nieuwe roeden weer Oud-Hollands opgehekt. 

bovenas
fabrikant asnummer fabricagejaar jaar gestoken jaar verdwenen lengte
Enthoven & Co, L.I. ✉︎ 233 1860 aanw. 04,85
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
werkend
bouwjaar
bedrijfsvaardigheid
Maalvaardig
bestemming

Vh. het malen van graan, thans buiten bedrijf

omwentelingen
geschiedenis

Deze molen werd in 1846 in opdracht van R. Mulder gebouwd.

In 1900 liet de toenmalige eigenaar G. v.d. Weerd aan de molen een uitbouw plaatsen, waarin hij een stoommachine neerzette. Deze laatste werd in 1910 door een petroleummotor vervangen. Van deze mechanische onderaandrijving resteren nu nog enkele onderdelen en een (niet meer maalvaardig) tweede koppel stenen op de maalzolder.

In 1931 werd met malen op windkracht gestopt, waarna de conditie van de molen achteruit ging.
Aan het einde van de Tweede Wereldoorlog kende deze molen echter een wat merkwaardige 'opleving': enkele personen probeerden, ongetwijfeld te goeder trouw in die moeilijke tijden, met 'De Hoop' opnieuw op windkracht te malen maar richtten door hun ondeskundigheid voornamelijk schade aan.

Na de oorlog wilde men deze inmiddels behoorlijk kreupele molen voor het dorp behouden. In 1951 volgde dan restauratie door de fa. Beyk uit Afferden. Hierbij werden onder meer andere roeden gestoken, afkomstig uit de voor de sloop opgegeven korenmolen 'Vooruit' te Elshout (nabij Heusden).
Van op windkracht malen kwam echter niet veel meer: de stadsuitbreiding van Arnhem had het aantal landbouwbedrijven rond de molen sterk doen afnemen. In 1966 werd dit min of meer officieel toen Arnhem Elden annexeerde (tot die tijd viel Elden onder de Betuwse gemeente Elst).

In 1977 begon men met een nieuwe restauratie die op Molendag 1978 met een feestelijke opening werd bekroond: kap en wiekenkruis waren vrijwel geheel vernieuwd.
Daarna werd weer op vrijwillige basis graan gemalen maar daar kwam, na het vertrek van de laatste boer uit Elden, een einde aan. Wél wordt de molen goed bijgehouden; in december 2006 werd de windpeluw vervangen.

De molen is eigendom geweest van:

  • R. Mulder (1846 - ?)
  • Van Est (? - 1888)
  • G. van der Weerd (1888 - 1924)
  • Art van der Weerd (1924 - 1973)
  • Erven A. van der Weerd (1973 - 1975)
  • Gemeente Arnhem (1975 - heden)

 

Opmerkelijk: in de kapzolder waren vanouds rondom gaten aangebracht voor het vangtouw. Vanaf de vangtrommel werd een binnenvangtouw via deze gaten tot lagere zolders geleid, zodat er ook binnen gevangen kon worden. Dit lijkt op één of andere manier een erfenis van de Middeleeuwse torenmolen, want in Zeddam en Werth (D.) is dat ook zo. Voor een 19de-eeuwse bovenkruier als deze is dit echter een zeer uitzonderlijke constructie.

 

aanvullingen

literatuur

Peter Pouwels, Uitzonderlijk vervoer; transport molenroeden van Elshout naar Elden, in: Molenwereld 200 (2016), pp. 57- 59.

foto's

foto's