Molen De Korenmolen / De Kaai, Sleat / Sloten

Sleat / Sloten, Fryslân
b

korte karakteristiek

naam
De Korenmolen / De Kaai
modeltype
Kantige molen, stellingmolen
functie
korenmolen
bouwjaar
bedrijfsvaardigheid
Maalvaardig
bestemming
Het malen van graan, thans op vrijwillige basis
adres
Bolwerk ZZ 81
8556 XS Sloten
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
fietsroute
fietsroute in de buurt van De Korenmolen / De Kaai via fietsnetwerk.nl
Ten Bruggencate-nr.
03684
oude dbnr.
B126
Meest recente aanpassing
| Conversie
media-bestand
Molen 03684 De Korenmolen / De Kaai (Sleat / Sloten)
Pieter Zuijkerbuijk (3-9-2018)

locatie

plaats
Sleat / Sloten
plaatsaanduiding
gemeente
De Fryske Marren, Fryslân
kadastrale aanduiding
Gemeente Sloten (fr), sectie B, nr. 496
geo positie
X: 172459, Y: 545187
N: 52.89353, O: 5.64663
biotoopwaarde
5 (goed)
landschappelijke waarde
Groot

contact en bezoek

bezoek/postadres
Bolwerk ZZ 81
8556 XS Sloten
molenaar
Lolle Poepjes / Tanja Kombrink
telefoon
0633623823
social media
open voor publiek
ja
open op zaterdag
ja
open op zondag
nee
op afspraak
nee
openingstijden
mei t/m september: zaterdag 13.00 tot 17.00 uur, oktober t/m april: zaterdag 10.00 tot 12.00 uur
toegangsprijzen
1,-
winkelinformatie
Meelproducten en souvenirs
meelverkoop
ja
museuminformatie
gericht op scholen
ja
informatie voor scholen
na telefonisch overleg
bijzonderheden

constructie

modeltype
Kantige molen, stellingmolen
krachtbron
wind
kenmerken
functie
romp
Houten achtkant, gedekt met riet, op houten onderbouw
kap
Gedekt met riet
inrichting

Eén koppel 16der en één koppel 15der blauwe stenen; mengketel; buil; twee kaapstanders; kammenluiwerk

versieringen

Eenvoudige baard, donkerblauw geverfd, wit afgebiesd, met het opschrift '17' '55'

plaats bediening
stellingmolen
bediening kruiwerk
buitenkruier
plaats kruiwerk
bovenkruier
kruiwerk
Neutenkruiwerk; 24 neuten. Kruihaspel.
vlucht
18,06 m.
vang
Hoepelvang (metaal). Vangbalk met haak; vangstok. Pal.
overbrenging

Bovenwiel 48 kammen
Bovenbonkelaar 25 kammen, steek 9,9 cm.
Spoorwiel 70 kammen
Steenschijflopen 25 en 24 staven, steek 9,1 cm.
Overbrengingsverhoudingen 1 : 5,38 / 1 : 5,60

hoogte
van de stelling: 3,40 m.
wiekvorm
Oud-Hollands
Kantel uw mobiel om de tabellen helemaal te zien
wiekenkruis
fabrikant roenummer positie bouw fabricagejaar jaar gestoken positie jaar verdwenen lengte
Buurma ✉︎ 277 buiten 1993 1994 buiten aanw. 18,10
Buurma ✉︎ 278 binnen 1993 1994 binnen aanw. 18,10
wiekverbeteringen

Deze molen heeft nooit een wiekverbetering gekregen.

bovenas
fabrikant asnummer fabricagejaar jaar gestoken jaar verdwenen lengte
De Prins van Oranje ✉︎ 1040 1876 aanw.
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
werkend
bouwjaar
bedrijfsvaardigheid
Maalvaardig
bestemming
Het malen van graan, thans op vrijwillige basis
omwentelingen
eigendomshistorie

Vereniging De Korenmolen sinds 1929

geschiedenis

Over het oudste verleden van deze molen is niet heel veel bekend. Volgens het kadaster was de molen in 1832 eigendom van Johan Gerhard Wenzel ten Brink, koopman te Sloten.
Op 9 juni 1870 werd de molen aangekocht door Daniël Ruurd Westra. Deze overleed in 1890 waarop zijn zoon Fedde hier molenaar werd.
Op donderdag 7 oktober 1897 werd de molen bij openbare verkoop voor ƒ 925,-- verkocht aan Thijs Bosma, landbouwer te Oude Bildtzijl. Per onderhandse acte verkocht Bosma de molen vervolgens voor ƒ 900,-- aan Pieter Gerrits Bosma.

Twintig jaar later verkeerde de molen van Sloten in desolate toestand. Een aantal vooraanstaande burgers van dit stadje richtten toen voor het behoud "Vereniging De Korenmolen" op. Op 27 juni 1929 kreeg deze vereniging Koninklijke goedkeuring.
Intussen had de Vereniging de molen voor  ƒ 250,-- van Bosma kunnen aankopen. Vrij snel daarna verrichtte Sj. Joustra uit Tjerkgaast voor ƒ 1.495,-- herstelwerkzaamheden.

Vanaf 1929 heeft de Vereniging steeds goed voor haar molen gezorgd maar kreeg dat niet altijd cadeau: op 9 december 1930 sloeg de bliksem in en als gevolg raakte een roede versplinterd. Gelukkig was de molen verzekerd en kon Joustra voor ƒ 479,-- een nieuwe roede steken.

Verdere restauraties volgden in 1949, 1963, 1974 en 1993/94. Bij de werkzaamheden van 1963 werden de teerlingen van de voorganger, een standerdmolen, aangetroffen. In 1993/94 kreeg de molen nieuwe roeden. In april 2010 zijn de binnensluiting, liggers en stellingplanken vervangen door Bouw en Molenbouw Bertus Dijkstra.

Een paar opvallende constructiedetails: de achtkantstijlen zijn vanaf het gemetselde gedeelte van de onderbouw totaan het boventafelement uit één stuk gemaakt.
In het verleden was het achtkant niet met riet, maar met verticale houten delen gedekt.
Als één van de weinige molens in het noorden van het land heeft het luiwerk een gaffelwiel. De in de molen aanwezige mengketel is afkomstig uit Zoutelande (Zld.).


aanvullingen

toelichting naam

In 2005 kreeg de molen voor het eerst in zijn bestaan een naam: altijd alleen als 'De Korenmolen' aangeduid, heet hij nu 'De Kaai'. Overigens is 'kaai' het Friese woord voor 'sleutel', hetgeen toch weer een aardige verwijzing is naar de stadsnaam Sloten.

unieke eigenschap

Eén van de eerste molens in Nederland die, buiten bedrijf gekomen (1929), door particulier initiatief werd gered en als eigenaar een speciaal daarvoor opgerichte instelling kreeg.

foto's

foto's