Molen De Distilleerketel, Rotterdam-Delfshaven

Rotterdam-Delfshaven, Zuid-Holland
b

korte karakteristiek

naam
De Distilleerketel
modeltype
Ronde molen, stellingmolen
functie
korenmolen
bouwjaar
bedrijfsvaardigheid
Maalvaardig
bestemming

Vh. het malen van graan, thans buiten bedrijf.

adres
Voorhaven 210
3024 RR Rotterdam
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
fietsroute
fietsroute in de buurt van De Distilleerketel via fietsnetwerk.nl
Ten Bruggencate-nr.
12588
oude dbnr.
B1102
Meest recente aanpassing
| Geschiedenis
media-bestand
Molen 12588 De Distilleerketel (Rotterdam-Delfshaven)
Theo de Rooij (16-7-2020)

locatie

plaats
Rotterdam-Delfshaven
plaatsaanduiding
gemeente
Rotterdam, Zuid-Holland
kadastrale aanduiding
Gemeente Delfshaven, sectie A, nr. 4305
geo positie
X: 90419, Y: 435599
N: 51.90514, O: 4.44875
biotoopwaarde
4 (aanvaardbaar)
landschappelijke waarde
Zeer groot, dominerende functie bij veel open water.

contact en bezoek

bezoek/postadres
Voorhaven 210
3024 RR Rotterdam
molenaar
Paul Alkemade
telefoon
06-12432153
open voor publiek
ja
open op zaterdag
ja
open op zondag
ja
op afspraak
nee
openingstijden

De molen draait gewoonlijk op woensdag en op zaterdag of zondag. 
Winkel: 's zomers dinsdag t/m zondag 11.00 - 18.00 uur. ’s Winters woensdag, zaterdag en zondag 11.00 - 18.00 uur. 

toegangsprijzen

Voor molenbezoek wordt een tarief berekend; houders van de Rotterdampas mogen gratis. 

winkelinformatie
meelverkoop
ja
museuminformatie
gericht op scholen
nee
bijzonderheden

constructie

modeltype
Ronde molen, stellingmolen
krachtbron
wind
functie
romp
Ronde stenen molen
kap
Gedekt met gepotdekselde delen
inrichting

1 koppel 16der blauwe stenen op windkracht; regulateur; een koppel 16der kunststenen (elektrisch aangedreven); jacobsladder; 4 silo's (met in totaal 16 ton opslag); 3 mengketels; pletter; Azo zeef (zowel wind- als elektrisch aangedreven); sleepluiwerk

versieringen

Eenvoudige baard, groen geverfd, wit afgebiesd, met de jaartallen '1727' en '1940' en daaronder de tekst:
"Multuorum Civium Opera Resurexi
Ao Di MCMLXXXVI"
(Hetgeen neerkomt op: "Door het werk van vele burgers herboren in het jaar onzes Heren 1986").

plaats bediening
stellingmolen
bediening kruiwerk
buitenkruier
plaats kruiwerk
bovenkruier
kruiwerk
Engels; kruirad
vlucht
27,40 / 27,50 m.
vang
Vlaamse vang; 4 scharnierende stukken. Vangbalk met haak; vangstok. Pal.
overbrenging

Bovenwiel 60 kammen
Bovenschijfloop 31 staven
Spoorwiel 96 kammen
Steenschijfloop I 28 staven; II 31 staven
Overbrengingsverhoudingen 1 : 6,64 / 1 : 5,99

hoogte
van de stelling: 10,00 m.
wiekvorm
Binnenroede systeem Fauël met remkleppen; buitenroede Oud-Hollands
Kantel uw mobiel om de tabellen helemaal te zien
wiekenkruis
fabrikant roenummer positie bouw fabricagejaar jaar gestoken positie jaar verdwenen lengte
Vaags ✉︎ 501 buiten 2021 2021 buiten aanw. 27,50
Vaags ✉︎ 502 binnen 2021 2021 binnen aanw. 27,40
Derckx ✉︎ 516 buiten 1986 1986 buiten 2021 27,50
Derckx ✉︎ 517 binnen 1986 1986 binnen 2021 27,40
wiekverbeteringen

Om meer rendement uit de wind te halen wijzigde men in november 2004 de ophekking van de buitenroede: opstand en breedte van de borden en ook de zeeg werden hierbij verbeterd. Ook zijn er (streekeigen) zeilrails aangebracht en de klampen verder uit elkaar geplaatst.
Eind 2007 kreeg de binnenroede fokken met remkleppen, die via de doorboorde as kunnen worden bediend.
Na het vervangen van de roeden in 2021 is dit alles opnieuw zo aangebracht.

bovenas
fabrikant asnummer fabricagejaar jaar gestoken jaar verdwenen lengte
Gieterij Hardinxveld ✉︎ 3 1985 1986 aanw.
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
werkend
bouwjaar
bedrijfsvaardigheid
Maalvaardig
bestemming

Vh. het malen van graan, thans buiten bedrijf.

molenmaker
Fa. Verbij, Hoogmade (1986)
omwentelingen
geschiedenis

De bedrijvigheid in Delfshaven in de achttiende en het begin van de negentiende eeuw was groot. Vanaf zeventienhonderd groeide het aantal korenwijnstokerijen sterk. In 1856 was hun aantal uitgebreid tot eenendertig stokerijen en zeven mouterijen. De grondstof voor deze industrie - mout - werd gemalen in ter plekke gebouwde molens. Aan de stadsranden van Delfshaven verschenen in de loop van de tijd acht molens, waarvan de meeste moutmolens waren.
De eerste "Distilleerketel" werd in 1727 gebouwd. Op 25 juli 1899 verbrandde deze. De molen werd herbouwd en bleef in bedrijf tot 1922. Toen werd hij stopgezet en de molen raakte in verval. In 1938 werd "De Distilleerketel" onttakeld, in de meidagen van 1940 werd hij bij gevechten tussen Nederlandse en Duitse troepen in brand geschoten. Sedertdien stond er een lege romp.

Maar de tijd was met deze molen: historisch Delfshaven zou niet "echt" zijn zonder molen en dus werd besloten, "De Distilleerketel" te restaureren. Dat besluit - in de jaren '80 - had nogal wat voeten in aarde en het werd zogezegd op het uiterste nippertje genomen, want met de afbraak van de romp was ondertussen al begonnen! Desondanks werd besloten dat het herstel doorgang zou vinden en pas toen bleek, dat inmiddels pal naast de molen nieuwe flatwoningen waren verrezen en wel dermate dichtbij de oude romp dat er, zou men deze herbouwen, geen plaats meer zou zijn voor een balie....
 
Dit was geen reden om de herbouw af te blazen, integendeel: men besloot, de oude romp dan maar geheel af te breken en 11 meter verderop een nieuwe molen te bouwen.
De nieuwe molen werd meteen een flinke meter hoger opgetrokken; de grondcirkel van de molen bleef hetzelfde; de tapsheid van de romp ook, en dus werd de iets hoger gemetselde molen opvallend slank. Omdat de bovenas door dit alles een meter hoger kwam te liggen, kon ook de vlucht aanzienlijk groter worden. Op 9 mei 1987 nam men de nieuwe molen feestelijk in gebruik.

De herbouw van De Distilleerketel is destijds tot stand gekomen door de onvermoeibare inspanningen van het Historisch Genootschap Roterodamum en met name zijn voorzitter, de heer A. Dutilh. Na voltooiing van de herbouw exploiteerde de Stichting Stadsherstel Historisch Rotterdam, een dochterstichting van HG Roterodamum, de molen.

Tussen 1999 en 2017 runde Karel Streumer hier een ambachtelijke maalderij. Meestentijds kreeg hij hulp van verschillende tweede molenaars, veelal door hemzelf opgeleid. De molenwinkel verkocht niet alleen tarwe en gerst, maar ook minder bekende meelsoorten, zoals teff en masjela (milocorn). Veel klanten kwamen uit Delfshaven, een stadsdeel met migranten uit alle hoeken van de wereld met verschillende baktradities. De exotischere meelsoorten trokken zelfs klanten uit Duitsland en Engeland. Deze winkel sloot in 2014. 

Tussen 2018 en 2021 bemaalden molenaars van Stichting ‘De Schiedamse Molens’ de molen. Sinds medio 2021 wordt er niet meer gemalen: de huidige molenwinkel, die in 2018 opende, verkoopt meel dat is gemalen in Schiedam. 

aanvullingen

wetenswaardigheden

Het monumentennummer (32880) hoorde bij de voorganger van deze molen, de ronde stenen molenromp die in 1984 geheel werd afgebroken, maar lijkt door de nieuwe molen als het ware te zijn 'meegenomen'.

foto's

foto's