Molen Boterslootse Molen, Noordeloos

Noordeloos, Zuid-Holland
b

korte karakteristiek

naam
Boterslootse Molen
modeltype
Wipmolen, grondzeiler
functie
poldermolen
bouwjaar
bedrijfsvaardigheid
Maalvaardig
bestemming

Bemalen van de polder Botersloot, thans op vrijwillige basis

adres
Grotewaard 1
4225 PA Noordeloos
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
fietsroute
fietsroute in de buurt van Boterslootse Molen via fietsnetwerk.nl
Ten Bruggencate-nr.
00832
oude dbnr.
B1068
Meest recente aanpassing
| Tellerstand
media-bestand
Molen 00832 Boterslootse Molen (Noordeloos)
Dennis Bommeljé (21-10-2006).

locatie

plaats
Noordeloos
plaatsaanduiding
gemeente
Molenlanden, Zuid-Holland
kadastrale aanduiding
Gemeente Noordeloos, sectie B, nr. 1964
geo positie
X: 124793, Y: 434756
N: 51.90050, O: 4.94830
biotoopwaarde
5 (goed)
landschappelijke waarde
Zeer groot

contact en bezoek

bezoek/postadres
Grotewaard 1
4225 PA Noordeloos
molenaar
Hans Troost / Frans Drost
telefoon
e-mail

website
social media
open voor publiek
nee
gericht op scholen
nee
bijzonderheden

constructie

modeltype
Wipmolen, grondzeiler
krachtbron
wind
functie
romp
Ondertoren gedekt met riet
kap
Bovenhuis geheel zwart geteerd
inrichting

Open ijzeren scheprad buiten de molen, Ø 5,58 m.; breed 0,48 m.
Woning in de molen

plaats bediening
grondzeiler
plaats kruiwerk
middenkruier
kruiwerk
Zetelkruiwerk; kruirad
vlucht
26,65 / 26,80 m.
vang
Vlaamse vang; 4 deels vaste, deels scharnierende stukken. Vangbalk met haak; evenaar.
overbrenging

Bovenwiel 65 kammen
Bovenschijfloop 32 staven, steek 13,5 cm.
Onderschijfloop 23 staven
Onderwiel 82 kammen, steek 16,5 cm.
Overbrengingsverhouding 1,76 : 1

hoogte
wiekvorm
Oud-Hollands
Kantel uw mobiel om de tabellen helemaal te zien
wiekenkruis
fabrikant roenummer positie bouw fabricagejaar jaar gestoken positie jaar verdwenen lengte
Straathof ✉︎ 4 binnen 1984 1984 binnen aanw. 26,65
Straathof ✉︎ 5 buiten 1984 1984 buiten aanw. 26,80
Pot ✉︎ 2180 binnen 1910 1910? binnen 1984 26,60
Pot ✉︎ ? buiten ? buiten 1984 26,60
wiekverbeteringen

Deze molen heeft nooit een wiekverbetering ondergaan.

bovenas
fabrikant asnummer fabricagejaar jaar gestoken jaar verdwenen lengte
De Prins van Oranje ✉︎ 721 1871 aanw. 05,55
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
werkend
bouwjaar
bedrijfsvaardigheid
Maalvaardig
bestemming

Bemalen van de polder Botersloot, thans op vrijwillige basis

molenmaker
M. v.d. Haven, Noordeloos (ontwerp); Andries Bongers, Brandwijk (uitvoering, 1837)
omwentelingen
eigendomshistorie

De SIMAV is eigenaar sinds 1991, daarvoor was dat de gemeente Giessenlanden.

geschiedenis

Nadat in de nacht van 30 april op 1 mei 1837 de oorspronkelijke molen op deze plaats als gevolg van blikseminslag geheel afbrandde, werd op 8 juni dat jaar de bouw van een nieuwe molen aanbesteed. Laagste inschrijver met ƒ 12.300,-- was Andries Bongers uit Brandwijk, aan wie het werk vervolgens werd gegund. Het dagelijks toezicht werd opgedragen aan molenmaker M. van der Haven uit Noordeloos die ook het bestek had gemaakt.
Tijdens het bouwen van de molen werd de polder bemalen door de molen van de polder Blommendaal. Ten behoeve hiervan werd waarschijnlijk de kade, die beide polders van elkaar scheidde, doorgegraven (N.B. pas 80 jaar later, 1919, werd definitief een duiker in deze kade gelegd om het combineerd bemalen van beide polders mogelijk te maken).

Vanaf 1933 waren er plannen voor een hulpmotor in de molen en de bouw van een gemaal, maar pas in 1956 werd een afzonderlijk elektrisch gemaaltje (met een capaciteit van slechts 20 m3/min.) naast de molen geplaatst. Door deze vervanging (was die wel groot genoeg of maakte men stiekem gebruik van het gemaal van een andere polder?) bleef deze polder met een molen zitten die niet meer nodig was, maar waarop wel een verbod tot buitenbedrijfstelling en verwaarlozing rustte. Een verzoek van 10 april 1956 aan Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland om ontheffing van deze bepalingen werd waarschijnlijk onder de voorwaarde ingewilligd dat de molen bedrijfsklaar bleef.

Op 23 juli 1957 bood het polderbestuur de molen aan de gemeente te koop aan. Die besloot niet tot aankoop over te gaan maar wel de Stichting tot Instandhouding van Molens in de Alblasserwaard en de Vijfheerenlanden (SIMAV) in te lichten. Het kwam toen niet tot een akkoord.
Twee jaar later liet het gemeentebestuur van Noordeloos weten nu wel tot overname van de molen bereid te zijn. Uiteindelijk kwam de verkoop in 1960 onder de volgende voorwaarden tot stand: de polder behield vrije toegang tot het molenerf voor de bediening van het gemaal; de bewoners behielden het recht op gratis bewoning; het recht van overpad naar de openbare weg werd aan de gemeente overgedragen; na brand of sloop zouden de restanten aan de polder ter beschikking worden gesteld.
Samen met de molen werden ook een nabijgelegen erf met schuur en een perceel weiland aan de nieuwe eigenaar overgedragen. Bewoner van de molen was toen nog steeds oud-molenaar Willem Ravestein, inmiddels 85 jaar oud.

In 1983-1984 voerde molenmakerij vh. J. de Gelder b.v. uit Arkel een omvangrijke restauratie uit: staart en wiekenkruis werden vernieuwd en ook het bovenhuis onderging diverse belangrijke herstellingen.

In 1986 benaderde de gemeente Giessenlanden, bestuurlijke opvolger van de gemeente Noordeloos, de regionale molenstichting SIMAV inzake een overname. Die overdracht vond plaats op 1 mei 1991.
Kort daarvoor was begonnen met de tweede fase van het restauratieplan van 1983-1984. Deze omvatte het verlagen van het scheprad en de wielbak; als gevolg van peilverlagingen had het scheprad namelijk inmiddels te weinig tasting. Bij die gelegenheid werden ook de gemetselde waterlopen en de sprenkelstraat vervangen.

 

aanvullingen

toelichting naam

Deze molen wordt vernoemd naar de polder die hij kan bemalen.

foto's

foto's