Molen Treebrug van Ruighaver, Haarlemmermeer

Haarlemmermeer, Noord-Holland
v

korte karakteristiek

naam
Treebrug van Ruighaver
modeltype
Verticale tredmolen
functie
dorsmolen
bouwjaar
toestand
verdwenen
Ten Bruggencate-nr.
17008
oude dbnr.
V17008
Meest recente aanpassing

locatie

plaats
Haarlemmermeer
plaatsaanduiding
onbekend
gemeente
Haarlemmermeer, Noord-Holland
streek
Meerlanden

constructie

modeltype
Verticale tredmolen
krachtbron
spierkracht
functie
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
verdwenen
bouwjaar
verdwenen
geschiedenis

De meeste boeren in de Haarlemmermeer lieten begin twintigste eeuw hun graan door een loonbedrijf dorsen, dat gebruik maakte van een stoommachine. Niettemin werd door een groot aantal, waaronder mijn grootouders, nog zelf gedorst met behulp van een tweepaards treebrug of tredbrug.

Op deze treebrug die van voren naar achteren afliep, werden twee paarden gezet. Werd daarna de handrem losgegooid dan begon onder het gewicht van de paarden het rondsel van de treebrug vanzelf rond te draaien waardoor het dorsmechanisme zich in beweging zette. Voorin stonden de paarden aan een voerbak aan een gewoon halster vastgebonden. Net als bij onze hedendaagse veewagens werd het geval van achteren met een klep afgesloten. Het ronddraaiende rondsel maakte voldoende toeren voor het dorsgestel om al het graan goed en grondig uit de halmen te verwijderen. De paarden waren gedwongen op de brug die met dwarslatten was voorzien, met een ruime stap het draaiende rondsel bij te houden.

Jonge paarden die deze werkzaamheden verrichtten kregen daardoor een uitstekende training. Aan het lawaai van het dorsgestel raakten zij spoedig gewend. Door deze training verkregen deze paarden een prima rugwerking en een geweldige elastische ruime stap.

Een bekend merk paardentredmolen-dorsmachines was Bertin. Later fabriceerde firma Spaans te Hoofddorp dit type dorswerktuig.

Bronnen:
- Begin twintigste eeuw. Het paard in de Haarlemmermeer, art. door A. Ruighaver in paardenfokkerij-tijdschrift "In de Strengen", overgenomen in "MEER-HISTORIE" jan. 1984, uitg. Stichting Meer-Historie.
- Na zomerzorg: winterrust, art. door J. Tamboer i.s.m. F. de Jong, in Meerhistorie dec. 1990, blz. 4-7. Stichting Meer Historie.

aanvullingen

trivia

Bij het artikel in Meerhistorie dec. 1990 staat een foto van de paardentredmolen-dorskast op het bedrijf van fam. Ruighaver, helaas is deze te onduidelijk om over te nemen.
Red.