Molen Zuytmoolen / Zuidmolen, Den Haag

Den Haag, Zuid-Holland
v

korte karakteristiek

naam
Zuytmoolen / Zuidmolen
modeltype
Standerdmolen
functie
korenmolen
bouwjaar
verdwenen
toestand
verdwenen
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Ten Bruggencate-nr.
11712
oude dbnr.
V3748
Meest recente aanpassing
| Conversie

locatie

plaats
Den Haag
plaatsaanduiding
ten zuiden van de Loosduinse brug aan de Westsingel
gemeente
Den Haag, Zuid-Holland
plaats(en) voorheen
's-Gravenhage
streek
Haaglanden
geo positie
X: 80334, Y: 454513
N: 52.07386, O: 4.29810

constructie

modeltype
Standerdmolen
krachtbron
wind
functie
plaats bediening
plaats kruiwerk
middenkruier
kruiwerk
zetelkruier
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
verdwenen
bouwjaar
verdwenen
vervangen
geschiedenis
De molen stond juist ten zuiden van de Loosduinse brug aan de Westsingel en heette dan ook oorspronkelijk Westmolen. De molen komt, evenals de Heertjensmolen (dbnr. 5762), reeds voor op kaarten van 1554 en 1636. Daarmee waren dit de twee oudste van de vier Westermolens.

Bovenstaande naamswisseling kan eigenlijk niet (volledig) juist zijn:

Westmolen en Zuidmolen bestonden dus naast elkaar. Waarschijnlijker lijkt het dat deze molen altijd al de Zuidmolen heette, maar dat met de Westmolen de voorganger van de Heertjensmolen, dbnr. 7424, wordt bedoeld.

Op 17 januari 1547 werd voor 80 pond een windbrief voor de Westmolen verstrekt aan Jaspar Aelbrechtsz. Nog geen maand later, op 10 februari 1547, werd voor een even hoge erfpachtsom een windbrief verstrekt aan Cornelis Gerijtsz., molenaar te Den Haag, voor de Zuidkorenmolen.
Bron en algemene informatie: www.gahetna.nl, index Grafelijkheidsrekenkamer: windrechten (molens).

Tenslotte werd op 12 maart 1571 een windbrief verstrekt voor de erfpachtsommen van 160 pond, 112 pond, 60 pond (respektievelijk) voor de 3 korenmolens van Adriaen Louweris, Pieter Jacobs en Adriaen Claesz., molenaars. De 3 korenmolens in Den Haag op dat moment waren de Noordmolen, Westmolen en Zuidmolen (niet met namen genoemd in de windbrief). Welke korenmolenaar en erfpachtsom bij welke molen hoorde is giswerk.
Bron: onbekend.

Vanaf 1688 werd de molen Zuidmolen genoemd. De reden hiervoor was, dat de Westmolen de zuidelijkste van de molens langs de westelijke stadssingel was.

Vóór 1757 vervangen door een ronde stenen stellingmolen (dbnr. 4107).
Bron: onbekend.

aanvullingen

trivia
Twee tekeningen van een onbekend kunstenaar, voorstellende het “Westermolentje”. Collectie Gemeentearchief Den Haag.
NB Voor gebruik van deze afbeelding moet toestemming gevraagd worden aan het
Haags Gemeentearchief.
Leo van der Drift, 15 oktober 2005.