Molen De David / De Koning David, Alkmaar

geschiedenis

toestand

verdwenen

bouwjaar

1654

verdwenen

1806

1803 of 1806

geschiedenis

Ten Bruggencate geeft als eigenaar Maerten Strantvliet (die was dat van 1720 tot 1730, zie onder). Tevens meldt hij dat de windbrief verstrekt is op 22 september 1654 en de verbandbrief (schuldbrief) op 15 oktober 1654.

Dat zou dan de volgende windbrief (het recht om een molen te mogen bouwen en exploiteren) zijn:
Op 22 september 1654 werd voor de erfpachtsom van 5 pond een windbrief voor een olijmolen te Alkmaar verstrekt aan de weduwe van Bancras Cornelisz. van Alkmaar.
Bron en algemene informatie: www.gahetna.nl, index Grafelijkheidsrekenkamer: windrechten (molens)

Verder is in het historisch kadaster van het regionaal archief Alkmaar een akte van schuldverklaring (de verbandbrief) van Clara Gerrits wed. Pancras Cornelisz Castercom, olieslager, tbv. de Grafelijkheid van Holland van f5 per jaar wegens het windrecht van de door haar te bouwen oliemolen in het land van Overdie (= Koning David) aanwezig.
Bron: RAA, Coll. Aanwinsten 845
Het RAA legt dus ook de relatie tussen de weduwe, kennelijk Clara Gerrits, en de Koning David. Zij is dus de stichtster van de molen.
-----

In het historisch kadaster van het RAA zijn nog drie verwijzingen naar de molen opgenomen: een uittreksel van C.W.Bruinvis, De molens van Alkmaar p.34, met een verwijzing naar een document uit 16 mei 1798 en waarschijnlijk de verponding (Kadastraal perceelnummer; Kad.F14-oost; Datering: 1730; Bron: Redres; oliemolen aan de Alkmaardervaart, met woning en schuren tax f100, veranderd in f300 veranderd in f400 (oude verp. was f7.10); H1: 75; Hw2: 100. Bron: RAA, SA 743 / 741, Verp.). Tenslotte nog een transportakte van 4 oktober 1785.

Uit de documenten volgen de volgende eigenaren:

Gebouwd in 1654 door Clara Gerritsdr wed. Pancras Cornelisz Castercom.
In 1675 en 1683 verkocht aan Jan Willemsz Hoogtwout (1692 diens zoon Hendrik), Jan Thaemsz Witsmeer en Claas Jansz Witsmeer.
In 1720 verkochten de erven Witsmeer hun 2/3 aan Hendrik Hoogtwout, die in hetzelfde jaar het geheel verkocht aan Maarten Strandvliet.
1730 betalen Jan Dirksz de Wit c.s. f26.13
1741 verponding verlaagd tot f17.15
1779 betaalt Reynier Post
1783 betaalt Christianus Stuurman Bucerus
1785.10.04 verkoopt Bucerus 1/2 molen (en pakhuis op het Veneetse eiland) aan Maria Sanjee wed. Jan Ferd. v. Gaart f5000
1788.07.10 verkoopt Bucerus 1/2 molen aan Sibrigta Helmers wed. Carel Marchant; f5000
1789 betalen (wed!) Marchant en van Gaart, jhr Joan du Tour en D. Bakker, Dirk Bakker f17.15
1790.07.07 Verkoop molen door Maria Sanjee en S. Helmers aan Jhr Johan du Tour en Dirk Bakker; f8000
1798.12.18 Verkoop 1/2 molen door du Tour aan Bakker; f2150

Publieke verkoop van oliemolen gen. Koning David aan Dirk Bakker voor f4300. Hij bracht de molen in veiling op 1803.03.18, maar de koop werd opgehouden voor f3000. Verzocht de Raad vanuit Muiden tot afbraak en afschrijving van de verponding, maar afgewezen, omdat deze meent dat na verlaging van de prijs van koolzaad en beter onderhoud der molen de zaak wel weer zou opbloeien. (NB. In augustus 1803 toch afgeschreven en kort daarna afgebroken).

Op 1803.08.31 geamoveerd BLOK200 zie P. Dekker, Bokaal p.135 n.41 en p.51-52.

1803.10.07 Verkoop opstal door Dirk Bakker te Muiden aan Jan Moll te Blokzijl; f4700
1807.03.31 Verkoop leeg erf door Johanna Maria Baert wed. D. Bakker te Enkhuizen aan Jeremias Du Moulin; f7.

-----
In het Historisch kadaster van het AAG:
Kadastraal perceelnummer Kad.F367-c
Datering: 1801

De oliemolen behoort aan Dirk Bakker, olieslager, staande aan de Alkmaarsche Vaart in Overdie; materiaal: koolzaad uit Oostvriesland, Zeeland, Groningen en Vriesland; lijnzaad en hennipzaad uit de Oostzee, zijnde het zuiverste en droogste het beste. Drie werklieden, inboorlingen (= van Holland), loon f9 het last.

Bron: Goldberg-enquete / AAG Bijdragen 18 (1973) 173-178

-----
In de Oprechte Haarlemse Courant van 26 april 1806 bood Cornelis Emmerzeel uit Wormerveer de oliemolen De Koning David, staande onder Alkmaar, te koop aan. Emmerzeel was eigenaar van de herberg De Jonge Prins in Wormerveer, maar nam ook allerlei sloopwerken aan.
Ron Couwenhoven, 13 nov. 2011.

Dit lijkt in strijd met de opmerking dat de molen geamoveerd was in 1803. Al met al is de status van de molen op het eind verwarrend. Duidelijk is wel dat in 1807 de molen daadwerkelijk verdwenen was.