Molen De Valk, Amsterdam

Amsterdam, Noord-Holland
v

korte karakteristiek

naam
De Valk
modeltype
Paltrokmolen
functie
zaagmolen
bouwjaar
verdwenen
toestand
verdwenen
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Ten Bruggencate-nr.
06494 g
oude dbnr.
V4464
Meest recente aanpassing

locatie

plaats
Amsterdam
plaatsaanduiding
aan het noordelijk Zaagmolenpad
gemeente
Amsterdam, Noord-Holland
streek
Amsterdam
kadastrale aanduiding 1811-1832
Amsterdam B (2) 568 P. Baay, makelaar
geo positie
X: 121740, Y: 485553
N: 52.35687, O: 4.89898

constructie

modeltype
Paltrokmolen
krachtbron
wind
functie
plaats kruiwerk
onderkruier
kruiwerk
onderkruier
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
verdwenen
bouwjaar
verdwenen
gesloopt
geschiedenis
De molen stond aan het voormalige noordelijk zaagpad (ter hoogte van de Gerard Doustraat) van de Zaagmolensloot (Albert Cuypstraat).
Bouwjaar 1639.
Bron: onbekend.
-----

De voogden van de minderjarige kinderen van Jacob Out en Maria Claes van Tamen droegen 9 november 1706 over: aan Arent van Eybergen 3/8 parten, aan Pieter van der Streng 4/8 parten en aan Jacob Blok 1/8 part "in een balksaagmolen met een drie bochtige krik [krukas], genaemt de Valk, met drie Wooningen onder een dak en de houte Lootsen tot de voorsz molen gehoorende, staande buijten de Utrechtsche poort aen de Noordzijde van het houtsagerspad".
Stadsarchief Amsterdam, toeg. 5062, inv. 80, pag. 46.

Notaris Arent van Eijbergen verkocht 9 maart 1711 voor ƒ 11.000 zijn 3/8 aandeel in deze molen (samen met twee obligaties van samen ƒ 1111) aan Pieter van der Strengh (die reeds de helft van deze molen bezat). Jacob Blok bleef eigenaar zijn 1/8 aandeel.
Stadsarchief Amsterdam, toeg. 5075, inv. 7839, pag. 74 e.v.

Cornelis van der Streng overleed op 23 juli 1729.
De broers Marten en Cornelis van der Streng gingen op 17 mei 1730 met terugwerkende kracht tot 1 januari 1730 een compagnieschap aan in de handel in hout. Onderdeel van de afspraken was dat Marten de helft "van de HoutZaagmoolen genaamt de Valk, geleegen op 't Zaagmoolenspadt" voor ƒ 9000 overdroeg aan Cornelis. Daarnaast was Cornelis verplicht om de eerstkomende zes jaar op de molen te wonen om zo kennis op te doen van het vak. Tevens mocht Cornelis in die zes jaar geen paard, paarden of enig plezierrijtuig of -vaartuig bezitten waardoor hij verhinderd zou kunnen worden om zijn werkzaamheden naar behoren waar te nemen.
Stadsarchief Amsterdam, toeg. 5075, inv. 9618, pag. 112 e.v.

Jannetje Coedijk, weduwe Pieter van der Strengh, machtigde op 25 april 1733 haar zoon Pieter van der Strengh om deze houtzaagmolen uit de nalatenschap van haar echtgenoot te transporteren aan haar andere zoon Marten van der Strengh, "zulks voor en in voldoening van zijn vaders Erfenisse".
Er wordt verwezen naar een testament van 31 mei 1693. Dat zal een gezamenlijk testament zijn geweest van Jannetje Coedijk en haar man Pieter van der Streng (senior), waarbij Jannetje bij zijn overlijden boedelhoudster zou worden en dus ook het beheer zou krijgen van de molen. Dat testament staat niet online, en schijnt ook in een dusdanig slechte staat te zijn dat het niet gescand zal worden.
Stadsarchief Amsterdam, toeg. 5075, inv. 9621, pag. 105 e.v.
Arjen Lobach, 18 nov. 2022.

Cornelis' (inmiddels hertrouwde) weduwe Hillegonda Duijff droeg 1 juli 1734 de helft van De Valk over aan Jacobus van der Streng. Hierbij werd een oude brief van kwijtschelding genoemd, waarbij de molen aan Marten van der Streng was gedonateerd.
Stadsarchief Amsterdam, toeg. 5062, inv. 108, pag. 39.

Na het overlijden van Pieter van der Streng droegen Jan en Marten van der Streng, overgebleven erfgenamen van Cornelis van der Streng, molen De Valk op 18 maart 1750 over aan Pieter Bourter [Bouter?].
Stadsarchief Amsterdam, toeg. 5062, inv. 124, pag. 258.
Arjen Lobach, 4-5 nov. 2022.
-----

Opregte Haarlemsche Courant, 14 april 1821:
" ... , Makelaars, zullen op Dingsdag den 24 April 1821, ... verkoopen: Een kapitale sterke en welgelegen HOUTZAAG-MOLEN zijnde, een Paltrok, genaamd DE VALK, met deszelfs Heeren-Huizing, Koesthuis en Stallingen voor 6 Paarden, Knechts-Woningen, Loodsen en verdere GETIMMERTEN, fraaije achtkante Koepel, Bloem- en Moestuin, en alle verdere Vaste en Losse GEREEDSCHAPPEN, alsmede vijf Kampen extra weltoegemaakt WEILAND, staande en gelegen buiten de Utrechtse Poort, op het Noordelijk Zaagmolenspad, te Amsterdam; ... "
NB De zetfout is letterlijk overgenomen.

Algemeen Handelsblad, 28 nov. 1871:
"VRIJWILLIGE VERKOOPINGEN door H.G Geers Gz., Makelaar in vaste goederen en Ondernemer van Verkoopingen:
No. 1. Op Woensdag den 29sten November 1871 tegenover de Utrechtsche Barrière, van den aldaar geamoveerde Houtzaagmolen de Valk, zooals vroeger vermeld. ... "

aanvullingen

trivia
Deze molen niet verwarren met de andere paltrokmolen De Valk, die buiten de Raampoort stond.
-----

Foto:
Het Noordelijk Zaagmolenpad met houtzaagmolens De Valk, De Kieviet en De Arend, buiten de Utrechtsche poort. Later de Gerard Doustraat.
Vervaardiger: Jager, A., 1860 ca.
Bron: Beeldbank Stadsarchief Amsterdam.