Molen De Munnik / De Monnik / De Vriendschap, Amsterdam

geschiedenis

toestand

verdwenen

bouwjaar

1661

circa

verdwenen

1880

afgebroken

geschiedenis

25 februari 1679 verkocht Gerrit Heertjens aan Jan Aldertsz op het Kwakerseiland: "De Monnik, 1/4 molen met huizing en loodsen."
Bron: transportakte NL-SAA-21632038.
Jan Alderts werd rond 1648 in Amsterdam geboren, trouwde in 1674 met Giertje Volckerts; woonde in dat jaar buiten de Haarlemmerpoort, molenaar als opgegeven beroep.

11 februari 1687 verkocht Dirk Corver aan Jan [van] Rijn op het Kwakerseiland: "De Monnik, 1/8 molen en huis".
Bron: transportakte NL-SAA-21636445.

4 december 1764 verkochten Erven Dirk Blok, Erven Jan [van] Rhijn, Dirk Michielsz Corver, Erven Jan Gerbrandsz Block en Erven Giertje Volkerts wed. Jan Aldertsz Kat aan Jan [van] Riga aan de Buitensingel: "De Monnik, molen, zijne huis, tuin, knechtswoningen en loodsen, tussen Raampoort en Leidsepoort op het Kwakerseiland".
Bron: transportakte NL-SAA-21689117.

Jan Kat overleed op 14 mei 1764. Zijn uitgebreide boedelinventaris werd op 4 juli 1764 opgesteld: Stadsarchief Amsterdam. Jan Kat was naast eigenaar van molen De Kat (Tenbruggencatenummer 06491 x) ook eigenaar van De Star (dbnr. 4452). Deze beide molens kwamen uit de nalatenschap van zijn vader, Jacob Kat. Daarnaast bezat Jan Kat ook nog een kwart van De Munnik.
Arjen Lobach, juli 2022.

Overdracht van de nalatenschap Jan Kat senior door de excuteurs aan diens erfgenamen, 28 juni 1770: Stadsarchief Amsterdam. De molens De Kat (getaxeerd op ƒ 24.000) en De Star (getaxeerd op 7000 gulden) en het kwart aandeel in De Munnik bleven vooralsnog onverdeeld tussen zijn drie zonen Floris, Jan junior en Henk Kat.

26 maart 1772 verkocht Jan [van] Riga aan Jan Wesseling en Cornelis Jacob Ploos van Amstel Cornelisz op het Kwakerseiland: "De Monnik, molen, huis en tuin, knechtswoning en loods, tussen Raampoort en Zaagmolenpoort".
Bron: transportakte NL-SAA-21696025.

27 oktober 1785 verkochten Jan Wesseling en Cornelis Jacob Ploos van Amstel Cornelisz aan Bartholomeus Justus Doornik op het Kwakerseiland: "Een Houtzaagmolen zijnde een palstrok van ouds genaamd de Munnik, thans de Vriendschap, staande op Stadsgrond ..." met huizingen, knechtswoninge, tuin, loodsen, schuiten en alle de vaste en losse gereedschappen tot de molen en houtzagerij behorende, buiten Raampoort en Leidsepoort
Bron: transportakte NL-SAA-21707992.

 

16-04-1789: Oprechte Haarlemsche courant

S.Bosma, J. Speekman, T. Bosman, R. Boevink, G. Altius en H. Bosman, Makelaars, zullen op Maandag, den 20 April, 1789, te Amsterdam in het Ouderzyds Heeren-Logement, verkoopen: Een hegte sterke en binnen weinig Jaaren meest nieuw gemaakte HOUT ZAAGMOLEN, zynde een Paltrok, staande buiten de Raampoort, op het Kwakers Voorpad, genaamd De Vriendschap, met deszelfs losse en vaste Gereedschappen. De Bewyzen van Eigendom en Veilconditien, almede den Inventaris, zyn te zien ten Comptoire van den Notaris J.A. Lette, in het Burger Weeshuis.

 

13-02-1798: verkocht Bartholomeus Justus Doornik aan Gerrit Hart op het Kwakerseiland: "De Vriendschap, De Monnik, houtzaagmolen paltrok en huizing knechtenwoning tuin loodsen schuiten, buiten de Raampoort en Leidsepoort."
Bron: transportakte NL-SAA-21717734.

Na 1798 hield Doornik alleen De Liefde nog in eigendom.
Henk van der Velde, 17 jan. 2018.
-----

Paltrokmolen De Vriendschap was rond 1875 nog in gebruik, maar moest na 1877 wijken voor de stadsuitbreiding. Rond 1880 werd deze molen geruimd.
G. van den Bosch.
-----

Een ijverig protestant zal geen genoegen hebben gevonden in een naam als De Monnik en maakte er De Vriendschap van.
Bron: "De molens van Amsterdam", G.J. Honig, 1929, blz. 127.

Bartholomeus Justus Doornik was inderdaad van protestantse komaf, en een zeer gezien man in Amsterdam.
Henk van der Velde, 22 jan. 2018.