Molen De Vergulde Hoorn, Zaandam-West

Zaandam-West, Noord-Holland
v

korte karakteristiek

naam
De Vergulde Hoorn
modeltype
Paltrokmolen
functie
zaagmolen
bouwjaar
verdwenen
toestand
verdwenen
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Ten Bruggencate-nr.
06393 m
oude dbnr.
V3399
Meest recente aanpassing
media-bestand
Molen 06393 m De Vergulde Hoorn (Zaandam-West)
Foto: n.n.

locatie

plaats
Zaandam-West
plaatsaanduiding
Iets ten westen van de Heerenwatering, ongeveer in het verlengde van het Otterspad (=nu Klokbaai).
gemeente
Zaanstad, Noord-Holland
streek
Zaanstreek
kadastrale aanduiding 1811-1832
Zaandam F (1) 146 Pieter Mul, koopman
geo positie
X: 115592, Y: 495043
N: 52.44175, O: 4.80762

constructie

modeltype
Paltrokmolen
krachtbron
wind
functie
inrichting
aanvankelijk als wagenschotzager, later als balkenzager
plaats kruiwerk
onderkruier
kruiwerk
onderkruier
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
verdwenen
bouwjaar
verdwenen
gesloopt
geschiedenis
De windbrief voor deze paltrok werd op 29 september 1690 uitgereikt aan Dirck Symonsz. Oosterhooren. Dirck Oosterhooren verbond zijn naam aan deze wagenschotzager. Lang zou Oosterhooren niet met zijn nieuwe molen werken, want op 10 januari 1692 liet hij de molen veilen. Het volgende werd toen te koop aangeboden:”een wagenschotzagers Moolen genaemt de Vergulde Hoorn, tot Westzardam bewesten de Nieuwe Kerck”. Met de Nieuwe Kerk werd de Bullekerk bedoeld.
Voor de nagelnieuwe molen werd een bedrag van Fl.3000,- geboden, dit was in de ogen van Oosterhooren schijnbaar niet genoeg, zodat de veiling werd opgehouden. Toch heeft Oosterhooren de molen kort daarna verkocht, want op 1 januari 1703, werd de Vergulde Hoorn verzekerd tegen brand door Jacob Jansz. Nen. Later kwam de molen te werken voor de zoon van Jacob Nen, Jan Jacobsz. Nen. In 1726 stond de Vergulde Hoorn op naam van Jan Stuurman, dit is dezelfde persoon als Jan Nen. Achternamen lagen in deze periode niet vast. Nog in 1742 was Jan Nen eigenaar van de molen, de Vergulde Hoorn bleef dus puur zo’n tijd in handen van de familie Nen. Pas in 1749 kreeg de molen een andere eigenaar.
Op 23 maart 1780 kwam de molen voor de som van Fl.4300,- in handen van Aris van Broek. Hij werkte tot 15 augustus 1805 met de molen en liet hem toen veilen. Voor het magere bedrag van Fl.715,- werd de Vergulde Hoorn gekocht door de gebroeders Mul, die ook eigenaar waren van vlakbij gelegen paltrok “de Gekroonde Harp”. Binnen een tijdsbestek van 25 jaar was de waarde van de molen met ruim Fl.3500,- verminderd. De oorzaak hiervan moet gezocht worden in de Franse overheersing. De gebroeders Mul lieten de Vergulde Hoorn inrichten tot balkenzager. In 1808 werd de molen verzekerd op naam van de Weduwe Klaas Arendsz. Mul. Na de familie Mul kent de Vergulde Hoorn nog enkele eigenaren, waaronder Huybert van de Stadt en Albert de Lange.
In 1865 kwam de molen in bezit van Evert van Doesburgh, die o.a. ook met de (nog steeds bestaande) paltrok “de Held Jozua” zaagde en later met de stoomzagerij “de Vlijt” werkte. Nog weer later is H.Hallie houtzager met de Vergulde Hoorn. Het einde voor de molen kwam in 1898, in april van dat jaar werd de molen gesloopt.

Bronnen:
- “de Zaende” 2e jaargang 1947 blz. 331
- “Duizend Zaanse Molens” P. Boorsma 1968 blz. 81
- “Zaanse Windmolens” P. Boorsma 1939 blz. 73-74
- “Zaandam, 150 jaar stad” o.a. Dr. S. Hart 1962 blz. 288
- “Engel van de Stadt, zijn voor en nageslacht” Dr. S. Hart 1951 blz. 225
- www.duizendzaansemolens.nl R. Couwenhoven
F. Rol.

aanvullingen

trivia
Wagenschotzager, later balkenzager “de Vergulde Hoorn”, paltrok, te Zaandam-West iets ten westen van de Heerenwatering in het verlengde van het Otterspad (=nu Klokbaai). Bouwjaar 1690, gesloopt in 1898.
-----

De grafsteen van Hermanus Hallie, (geb. te Amsterdam ± 1784, ovl. te Nieuwendam 13 okt 1855) bevindt zich op het museumveldje van begraafplaats de Nieuw Noorder in Amsterdam.
Hermanus Hallie was van beroep: kantoorbediende, houtzager, houtkoper, molenaar, meelmolenaarsknecht, houtzaagmolenknecht. Hij woonde te Nieuwendam, was de zoon van Cornelis Hallie en Jannetje Riboviel. Hij was gehuwd te Nieuwendam 12 mrt 1815 met Aaltje Drijver, geb. te Nieuwendam ± 1791, ovl. te Nieuwendam 13 jan 1861, beroep: houtzaagmolenaarster.
Op de grafsteen is het volgende nog te herkennen:
H. Hallie
OVERLEDEN 1855 OCTOBER