Molen Het Klaverblad, Dordrecht

Dordrecht, Zuid-Holland
v

korte karakteristiek

naam
Het Klaverblad
modeltype
Kantige molen, stellingmolen
functie
1891 stoomoliemolen
bouwjaar
verdwenen
toestand
verdwenen
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Ten Bruggencate-nr.
03941 i
oude dbnr.
V1632
Meest recente aanpassing
| Geschiedenis

locatie

plaats
Dordrecht
plaatsaanduiding
's-Gravendeelsedijk, 2e molen vanaf het zuiden
gemeente
Dordrecht, Zuid-Holland
streek
Eiland van Dordrecht
kadastrale aanduiding 1811-1832
De Mijl A 185 en 185bis Pauel van Wageningen
geo positie
X: 103318, Y: 423229
N: 51.79531, O: 4.63802
(coördinaten zijn bij benadering)

constructie

modeltype
Kantige molen, stellingmolen
krachtbron
wind
functie
romp
achtkante bovenkruier
inrichting

twee walsen,

drie steenen raapoliebakken, tezamen groot 200 amen, 

een houten met lood bekleeden lijn- of hennipoliebak, groot ruim 13 amen;

zes koekkasten, ieder groot circa 8300 koeken;

drie zaadkasten en een zaadzolder, te zamen groot 80 last; 

plaats bediening
stellingmolen
bediening kruiwerk
buitenkruier
plaats kruiwerk
bovenkruier
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
verdwenen
bouwjaar
verdwenen
1899 onttakeld 1916 restant verbrand
geschiedenis

Volgens het jaarboek Draaiende wieken, stappende paarden, 2008 van de hist.ver. Oud-Dordrecht:

De molen zou al in 1694 gebouwd zijn, in 1891 overgegaan zijn als stoomoliemolen, en in 1916 zijn verbrand.
Het Klaverblad was de op één na laatste molen aan de 's Gravendeelsedijk, gerekend vanaf de stad.

1694: De molen werd gebouwd in opdracht van koopman Gosewijnus Erkelens, waarvoor hij in september 1694 toestemming kreeg de molen te bouwen. In 1709 gingen de zaken niet zo goed, en is de molen per executieverkoop verkocht aan Philip van Haarlem die er gerst mee ging pellen. 

1733: Vanaf 1733 was de molen een olie- en trasmolen. 

06-01-1802: *Dordrechtsche Courant
Op de moolen 't Klaverblad, is weder tras te bekomen, van opregte duyfsteen gemaalen, tot een civiele prys. Des benodigdens gunst verzoekt Thomas ‘t Hoofd

28-07-1829: Opregte Haarlemsche courant
Jacobus de Koning, openbaar Notaris, residerende te Dordrecht, is voornemens, als daartoe gelast, in het openbaar te verkoopen: Een zeer grooten, hechten, sterken en buitengewoon goed op den wind staande Wind-olie- en trasmolen, genaamd Het Klaverblad, voorzien van twee Walsen, drie steenen Raapoliebakken, tezamen groot 200 amen, en een houten met lood bekleeden Lijn- of Hennipoliebak, groot ruim 13 amen; van zes koekkasten, ieder groot circa 8300 koeken; drie zaadkasten en een zaadzolder, te zamen groot 80 last; van eene zeer goede en geschikte Bergplaats voor circa 1300 ton gemalen Tras; een zeer groot Luigat en eene ruime Legplaats voor Trassteen; van eene Kraan ter op- en aflading van Goederen dienende, welke op- en aflading, door de aldaar buitengewone diepte van het Mallegat, enz..
alles staande en gelegen aan den 's Gravendeelschen Dijk, onder de Mijl, geteekend nommer 16, belend ten oosten den molen van A. van der Linden en Zoon, ten westen den molen van Jan Vernes, ten zuiden den 's Gravendeelschen Dijk, en ten noorden het Mallegat

04-08-1829: Opregte Haarlemsche Courant
JACOBUS de KONING, openbaar Notaris, residerende te Dordrecht, is voornemens, als daartoe gelast, in het openbaar te verkoopen: Een' zeer groeten, hechten, sterken en buitengewoon goed op den wind staande WIND- OLIE- en TRASMOLEN, genaamd HET KLAVERBLAD, voorzien van twee Walsen, drie steenen Raapoliebakken, te zamen groot 200 amen, en een houten met lood bekleeden Lijn- of Hennipoliebak, groot ruim 13 amen; van zes Koekkasten, ieder groot circa 8300 koeken; drie Zaadkasten en een Zaadzolder, te zamen groot 80 last; van eene zeer goede en geschikte Bergplaats voor circa 1300 ton gemalen Tras; een zeer groot Luigat en eene ruime Legplaats voor Trassteen; van eene Kraan ter op- en aflading van Goederen dienende, welke op- en afiading, door de aldaar buitengewone diepte van het Mallegat, te alle tijden zeer gemakkelijk kan plaats hebben; van een Stal, Turf hokken, Wijnkelder en dergelijke, alsmede van de daarbij behoorende vaste en losse Gereedschappen. — Voorts de aan en bij gemelden Molen behoorende Heerenhuizing, voorzien van zeer ruime Vertrekken; de Molenaarswoning, bestaande in onderscheidene met velelei gemakken voorziene Vertrekken en Bergplaatsen; mitsgaders een groot en uitgestrekt Erf, alles staande en gelegen aan den 's Gravendeelschen Dijk , onderde Mijl, geteekend Nommer 16, belend ten Oosten den Molen van A. van der Linden en Zoon, ten Westen den Molen vmjan Vernes, ten Zuiden den's Gravendeelschen Dijk, en ten Noorden het Mallegat. Alles breeder bij Biljetten vermeld. De veiling zal geschieden op Donderdag den 6dcn Augustus 1829, des middags ten twaalf ure, ten Huize van J. Schotman, in het Logement den Gouden Leeuw, nabij de Vuilpoort, te Dordrecht. De afslag en finale verkoop zal plaats hebben in Voormeld Logement den Gouden Leeuw, op Donderdag den joden Augustus 1829, insgelijks des middags ten twaalf ure. Nader onderrigting te bekomen ten Kantore van voorn. Notaris de Koning, in de Voorstraat, te Dordrecht, D 288.

 

29-01-1862: Opregte Haarlemsche Courant

Sedert heden morgen heeft eene stoomboot der belgische spoorweg-maatschappij op nieuw eene poging hedaan om het ijs in het Mallegat los te werken, Zij is daarin slechts vor een klein gedeelte geslaagd, en wel tot aan den oliemolen het Klaverblad, van den heer de Haan, den tweeden molen van af het 's Gravendeelsche veer.

1891: In 1891 kreeg de toenmalige eigenaar Dirk Schouten toestemming van het polderbestuur van Wieldrecht, de molen te verstomen. 

In 1899 volgde de onttakeling van de molen.

1909: Rond 1909 wilde de gemeente Dordrecht de grond in bezit krijgen om er de zeehaven mee uit te breiden. 

02-11-1910: Nieuwsblad, gewijd aan de belangen van de Hoeksche Waard en IJselmonde

’s-Gravendeel, 1 November. §• Zaterdagavond ongeveer 6 uur is in de Kil, ter hoogte van den molen "het Klaverblad”,- een aanvaring geweest, waarbij heel wat schade en schrik is ontstaan. De stoomboot de Beer, kapitein Hermans, voer met twee sleepschepen, de Nebo, schipper D. A. Dalmeijer, van Raamsdonk, en de St. Jozef, schipper Schoolmeester, van Wemeldinge, de rivier op tegen de ebbe in (richting naar Dordt). De sleepschepen zijn toen aangevaren door de passagiersboot Thor X, reederij Arie Smit te Slikkerveer, welke passagiersboot van Dordrecht kwam. De Thor en de gesleepte schepen liepen materieele schade op. De passagiers werden gedeeltelijk per sleepboot naar ’s-Gravendeel gebracht en de rest door de Thor zelve. Gelukkig zijn er geen menschenlevens gebleven bij de paniek. De ijzeren platen aan de zijden van de Thor zijn ingedrukt, wat ook zichtbaar is aan het binnenhoutwerk. 

26-09-1916: Algemeen Handelsblad

Brand

Maandagavond omstreeks elf uur is de vroegere stoomoliemolen "Het Klaverblad", thans copramolen, aan den 's Gravendeelschen Dijk te Dordrecht tot den grond afgebrand, niettegenstaande de pogingen der brandweer en waterleiding om het vuur te stuiten. 

De molen was eigendom der gemeenten Dordrecht en in gebruik bij een naamloze vennootschap, directeur de heer L. Schouten. Als vermoedelijke oorzaak wordt opgegeven het warmloopen van een deel der machine. De aangerichte schade is zeer aanzienlijk. Gebouw en machines waren verzekerd.

 

30-05-1917: De nieuwe courant

Gemeenteraad van Dordrecht. DORDRECHT, 29 Mei.

In de heden gehoulen raadsvergadering kwam o. m. aan de orde iet voorstel ooi aan den heer C. van Epenhuysen te Zwijndrecht te verhuren het terrein aan den ’s-Gravendeelschen Dijk voor den voormaligen molen Het Klaverblad. Op de bestaande fondamenten bedoelt de huurder een fabriek van zoutzuur op te richten. De Raad had geen bezwaar tegen dit voorstel. 

Opnieuw kwam aan de orde het voorstel tot verkoop van terrein aan den Rijksstraat-weg, omdat de koopster, de N. V. Sax’ Kweekerijen en Drogerijen, geen genoegen neemt met de belaling, dat zij de strook gronds langs den verbindingsweg Straatweg slechts zal kunnen huren, gelijk de Raad besloot. Het ligt toch in de bedoeling der Vennootschap aan den verbindingsweg de fabriek te bouwen en daarnaast de woningen voor het personeel en dat kan niet op gehuurden grond. Indien de gemeente de bedoelde strook ook wil verkoopen, dan zal de Vennootschap daarvoor betalen in plaats van f 1, f2 per M2. of totaal f 16,000. Na eenige gedachtenwisseling vereenigde de meerderheid van den slecht bezochten Raad zich met het voorstel tot verkoop.

 

 

aanvullingen

trivia

Volgens Ten-Bruggencate de 2e molen vanaf het zuiden, aan 't Mallegat
De coördinaten zijn op basis hiervan geschat ingevoerd.
Nog geen kadasternummer gevonden.

Geheugensteuntje
Met behulp van dit vers konden de Dordtenaren de namen van de vele molens aan de 's-Gravendeelsedijk onthouden.

Het Klaverblad, dat maalt zo snel,
De Karnton, die weet het wel ((Waker)
Het Seimpje met zijn kloek verstand,
dat maalt zijn zaadjes kort en kant (De Zwarte Arend)
De Lelie is een mooie blom,
De Waker lacht daar echter om (De Wakende Kraan)
De Reiger staat nogal in het riet,
Waar De Kat zeer fel op ziet
De Oude Ruiter ruitert snel,
De Haan die kraait des morgens wel
De Uil staat reeds voor de ploeg (De Valk)
Als De Sprokkelaar zijn dingen doet (Het Anker)
De Wever weeft zijn garen fijn (De Willem I)
De Zeelt die wil gevangen zijn
De Bakker bakt zijn brood te licht (De Hoop)
De Poortklok heeft dit lied gedicht (De Karper)

-----

Dit molenrijmpje betreft alle 16 oliemolens van het eiland Dordrecht. Het moet ongeveer tussen 1802 en 1832 gemaakt zijn.
De olieslagers waren in die tijd allemaal aangesloten bij een confrérie van olieslagers, een soort gilde/broederschap.

Naar onderzoek van Pim van der Wijk, 3 maart 2016