Molen De Eendragt, Den Helder

Den Helder, Noord-Holland
v

korte karakteristiek

naam
De Eendragt
modeltype
Kantige molen, stellingmolen
functie
korenmolen, trasmolen
bouwjaar
verdwenen
toestand
verdwenen
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Ten Bruggencate-nr.
01638 b
oude dbnr.
V1690
Meest recente aanpassing
media-bestand
Molen 01638 b De Eendragt (Den Helder)
Ansichtkaart

locatie

plaats
Den Helder
plaatsaanduiding
Aan de Molengracht
gemeente
Den Helder, Noord-Holland
streek
De Noordkop
geo positie
X: 113322, Y: 553095
N: 52.96326, O: 4.76692

constructie

modeltype
Kantige molen, stellingmolen
krachtbron
wind
functie
romp
achtkante bovenkruier
inrichting
Twee koppel stenen
plaats bediening
stellingmolen
bediening kruiwerk
buitenkruier
plaats kruiwerk
bovenkruier
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
verdwenen
bouwjaar
1850 verbrand en herbouwd
verdwenen
gesloopt
geschiedenis
In 1836 dienden de gebroeders Janzen een verzoek in om een korenmolen te mogen bouwen. Zij kregen van de burgemeester toestemming om de molen te bouwen op de onbebouwde zijde van het Helders Kanaal ter hoogte van de noordelijkste hoek welke door het domeinbestuur aan particulieren tot het aanleggen van moestuinen was verhuurd.
De gebroeders dienden 30 april 1841 nogmaals een verzoek in om, op grond die aanvankelijk bedoeld was voor huizenbouw en de bouw van een bergplaats van steen, een korenmolen te bouwen met een molenaarswoning en twee kleine huisjes.
Korenmolen de Eendragt werd in 1843 gebouwd langs het Helders Kanaal, dit gedeelte van het kanaal kreeg later de naam Molengracht. Het graan kon dus ook per schip aangevoerd worden.

In het Weekblad van Helder en Nieuwediep van 12 januari 1846 adverteerden de gebroeders Janzen:
"Te Willemsoord aan het Nieuwediep, wordt provisioneel in het pakhuis, bij de meel- pel- en trasmolen de Eendragt, van gebr. Janzen, alle werkdagen van des morgens 9 tot des namiddags half vijf ure, a contant verkocht per 75 kop of per 20 of meer halve Nederlandse pond, gort – perel gort - gort meel en pel meel."

Op 21 april 1850 verbrandde de molen in de vroege morgen. Hij werd herbouwd, en in 1863 volgde uitbreiding van het bedrijf. Zo werd er een poetsmachine aangeschaft om het graan te reinigen, een breker om het graan te breken en een builmachine om het gemalen meel uit te zeven in verschillende fijnheden.

Op 16 oktober 1890 werd de molen getroffen door de bliksem en liep daarbij flinke schade op. De molen was van de gebr. Janzen die ook eigenaar waren van de houtzaagmolen De Goede Verwachting. Zij waren van beroep aannemers en daardoor ook de grootste afnemers van hun gemalen tras, voor metselspecie.

Volgens een artikel in de Helderse Courant van 8 oktober 1957 bleef de molen "tot in het begin van de 20e eeuw … staan, totdat zij een roemloos einde vond, dat meestal aan alle molens is beschoren. De Eendragt brandde namelijk af." De molen werd in 1914 door geniesoldaten in opdracht van een Helderse aannemer gesloopt.

Het gemeentelijk jaarverslag van 1914 noemt een malerij van N.V. Loonmalerij De Eendragt met een 14 pk Deutz gasmotor tot uitbreiding van de korenmolen De Eendragt, en het plaatsen en in werking stellen van een gasmotor op een perceel aan de Molengracht (verdere gegevens ontbreken nog).

Bron: website Helderse Molens.

aanvullingen

trivia
Molen de Eendragt was een achtkante stellingmolen, geheel opgebouwd uit steen, wat best bijzonder is. Momenteel staat er in Woudrichem nog zo'n stenen stellingmolen.

Molen de Eendragt was de laatst overgebleven molen in Den Helder, die helaas ook is verdwenen. Het enige wat van de molen bewaard is gebleven, zijn de molenstenen, deze liggen al jaren in het straatje tussen de volières van de Donkere Duinen.
-----

Purmerender Courant 25 april 1888:
"Te HELDER sloeg de bliksem in den molen van de heeren Janzen en veroorzaakte een begin van brand, wat men echter gelukkig nog in den aanvang wist te bedwingen."
NB Niet zeker is bij welke van beide molens dit bericht thuishoort.
-----

Schuitemakers Purmerender Courant, 19 okt. 1890:
"Te Helder is de bliksem geslagen in den korenmolen van de heeren Gebr. Jansen."