top

Molen Bergermeer, De Nieuwe Molen / De Dikke Molen, Alkmaar

Alkmaar, Noord-Holland
v

korte karakteristiek

naam
Bergermeer, De Nieuwe Molen / De Dikke Molen
modeltype
Kantige molen, grondzeiler
functie
poldermolen
bouwjaar
verdwenen
toestand
verdwenen
kaart
Toon de molen in Google Satelietweergave
 
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Ten Bruggencate-nr.
01082 f
oude dbnr.
V4771
Meest recente aanpassing
| Conversie
media-bestand
Molen 01082 f Bergermeer, De Nieuwe Molen / De Dikke Molen (Alkmaar)
deel van onderstaande ansichtkaart

locatie

plaats
Alkmaar
plaatsaanduiding
Bergerweg 112
gemeente
Alkmaar, Noord-Holland
plaats(en) voorheen
Bergen
streek
Egmonder- en Bergermeer
kadastrale aanduiding 1811-1832
Bergen E (1) 3 De ingelanden van Bergermeer
geo positie
X: 110119, Y: 517504
N: 52.64318, O: 4.72411

constructie

modeltype
Kantige molen, grondzeiler
krachtbron
wind
functie
romp
achtkante bovenkruier
inrichting
scheprad 6 m Ø, 45 cm breed (1864)
vijzel 1,95 m Ø (1894))
plaats bediening
grondzeiler
bediening kruiwerk
binnenkruier
plaats kruiwerk
bovenkruier
vlucht
24,63 m (1864)<br>25,90 m (1894)
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
verdwenen
bouwjaar
verdwenen
gesloopt
geschiedenis
De Bergermeer

Vòòr de drooglegging werd het Egmonder- en Bergermeer bemalen door de twee Brantgen Heinesmolens aan de Hoornsche Vaart bij Alkmaar. Dit waren de vroegst bekende achtkante binnenkruiers. Zie Tenbruggencatenummer 07097 (noord) en Tenbruggencatenummer 06958 (zuid).

Rond 1560 drooglegging Bergermeer door 1 binnenkruier (Tenbruggencatenummer 07067) en 2 wipmolens: de noordelijke wipmolen (Tenbruggencatenummer 06721 d) en de zuidelijke wipmolen (Tenbruggencatenummer 06721 e). De plannen hiertoe werden ontwikkeld door de Graaf van Egmond en de Heer van Bergen en Vianen.

De polder is weer onder water gelopen in 1570.

In 1575 2 wipmolens verkocht aan Geestmerambacht en de binnenkruier is toen gesloopt.

1578 : Bouw Nieuwe Molen of Dikke Molen;
1922 : Dikke Molen gesloopt.

1579: Bouw Sijpschen Molen of Viaansche Molen afkomstig uit Zijpe ?
Deze molen is de nu nog werkende molen De Viaan (Ned. Tenbruggencatenummer 01082).

1584: Bouw De Kleine Viaan (Tenbruggencatenummer 06721 f).
1724: Kleine Viaan voor sloop verkocht

Na de sloop van de Kleine Viaan in 1724 bleven er twee molens voor de bemaling over: de nog bestaande molen 'De Viaan' (vroeger aangeduid met de Sijpschen Molen of Viaansche Molen) en de Nieuwe of Dikke Molen, die in 1578 gebouwd en in 1922 werd afgebroken.
media-bestand
Molen 01082 f Bergermeer, De Nieuwe Molen / De Dikke Molen (Alkmaar)
Ansichtkaart, opname ca. 1918 met links het oude tolhuis
nog waarneembaar
media-bestand
Molen 01082 f Bergermeer, De Nieuwe Molen / De Dikke Molen (Alkmaar)
Foto:E. Esselink, opname 9 mei 1998, het elektrische gemaal dat hier later is gebouwd

aanvullingen

trivia
De Bergermeer bestaat uit diverse kleine polders, o.a. de Zuider- en Middenrekerpolder en de Zuurvenspolder. Dit zijn nog steeds aparte poldertjes met eigen waterpeil en aan de noordzijde van de Bergermeer gelegen. Vroeger bezaten deze polders dan ook eigen molens die allemaal verdwenen zijn. Deze gebieden vallen onder de gem. Bergen.
Informatie van Klaas Zaal.
-----

De plek waar de molen stond is nog eenvoudig terug te vinden. Er staat nu een gemaal (adres Bergerweg 112). Op de voorgrond ligt nog een gebroken halssteen van de molen.
Informatie van Erwin Esselink.

Afb.2 bestaande uit drie foto's
De eerste en de tweede afbeelding zijn afkomstig van Eric Zwijnenberg
De onderste opname, de molen rond ca. 1918 met links het oude tolhuis.
-----

650. 1618, juli 3. Burgemeesters, schepenen en raden van Alcmaer verkopen ingevolge de vroedschapsresolutie van 9 januari 1618 aan de gemene ingelanden en waarschappen van Brantgen Heynis molens te Alcmaer, Bergen, Wimmenum, Egmond en Heyloo, een losrente van 100 gulden per jaar, losbaar met 12.350 gulden. In duplo . Met stadzegel en 7 schepenzegels. Inv. nr. 2171. N.B. De namen der schepenen niet vermeld.
Bron: Inventaris stadsarchief Alkmaar 1254-1815, deel 2. Regestenlijst 1254-1810.
meest recente aanpassing | Conversie
gebruiksvoorwaarden en auteursrechten