Molen Westbeverkoog, Sint Pancras

Sint Pancras, Noord-Holland
v

korte karakteristiek

naam
Westbeverkoog
modeltype
Kantige molen, grondzeiler
functie
poldermolen
bouwjaar
verdwenen
toestand
verdwenen
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Ten Bruggencate-nr.
00789
oude dbnr.
V6880
Meest recente aanpassing
| Conversie
media-bestand
Molen 00789 Westbeverkoog (Sint Pancras)
Foto: n.n.

locatie

plaats
Sint Pancras
plaatsaanduiding
ten oosten van Sint Pancras
gemeente
Dijk en Waard, Noord-Holland
streek
Geestmerambacht
geo positie
X: 114898, Y: 519401
N: 52.66060, O: 4.79449

constructie

modeltype
Kantige molen, grondzeiler
krachtbron
wind
functie
romp
achtkante bovenkruier
inrichting
Vijzel 1,51 m Ø
plaats bediening
grondzeiler
bediening kruiwerk
buitenkruier
plaats kruiwerk
bovenkruier
vlucht
15,90 m
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
verdwenen
bouwjaar
verdwenen
gesloopt
geschiedenis
De oorspronkelijke polder Beverkoog was ca. 60 morgen groot, maar bij de droogmaking van de Heerhugowaard werd daarbij ca. 20 morgen ervan mee ingepolderd.

Het besluit Molen A bij Sint Pancras (Tenbruggencatenummer 00788) te bouwen in 1663 hield verband met de lage ligging van de daar gelegen gronden in de Achtergeest, het gebied bezuiden de Twuijverweg, tussen de Oosterdijk en het dorp Sint Pancras.

Besloten werd om een deel van de lage landen af te kaden tot een onderbemaling, de Beverkoog genaamd, en deze te laten bemalen door de nieuwe Molen A. Deze kreeg zodoende een dubbelfunctie, want hij moest nu zowel de polder Geestmerambacht als de onderbemaling de Beverkoog afmalen op de Raaksmaatsboezem, waartoe de wateraanvoer met afsluitbare duikers kon worden geregeld. De bemaling van de Beverkoog kon echter pas plaatsvinden als de molen voor de polder Geestmerambacht niet meer in bedrijf hoefde te zijn.

De dubbelfunctie is mogelijk vervuld tot 1871. In dat jaar hebben de eigenaars van de landen in de Beverkoog en van een aantal door kleine molentjes bemalen percelen laag gelegen land zich verenigd tot de nieuwe polder Westbeverkoog. De vergrote onderbemaling maalde sindsdien op de polder Geestmerambacht met een achtkante vijzelmolen (dit record) die in 1926 door een windmotor werd vervangen.

Ook bijna 10 ha land buiten de Oosterdijk liet zijn water op de Westbeverkoog aflopen. Binnen de Westbeverkoog zelf was ook nog een extra onderbemaling (Tenbruggencatenummer 00792) van ruim 22 ha, die uitsloeg op de Oude Sloot.

Als gevolg van de ruilverkaveling heeft de Westbever nu geen afzonderlijke bemaling meer nodig.

Bronnen:
- "De zeeweringen en waterschappen van Noordholland", tweede uitgaaf, Jhr. Mr. J.W.M. Schorer, 1894. Met dank aan H. van der Kaay.
- Nederlandse Molendatabase.

aanvullingen

trivia
In "Verdwenen molens in Noordholland" 1999, op pag. 76 staat bij de afbeelding Molen B, maar volgens errata in Molens nr. 57 is het de molen van de Westbeverkoog. Dit was inderdaad een buitenkruier, en duidelijk kleiner dan de Geestmerambacht-molens aan de ringdijk.
H. van der Kaay, 31 dec. 2007.

Toelichting op onderste afb.:
De watermolen van de polder Westbeverkoog, die bediend en bewoond werd door Jn. Blom. Voor de molen staat het gezin: Jn. Blom en echtgenote en de kinderen Lena en Hillegonda. Hillegonda werd later de vrouw van Jb. Wijn. De molen werd gesloopt in 1925 om plaats te maken voor een windmotor.

Hoornsche courant, 14 juni 1903
Sint Pankrad. Door een onbekende oorzaak ontstond er in den nacht van Dinsdag op Woensdag ll. brand in de schuur van den watermolenaar J. Blom alhier. Vier koeien werden daarbij een prooi der vlammen.