Molen (Naamloos), Bourtange

Bourtange, Groningen
b

korte karakteristiek

naam
(Naamloos)
modeltype
Standerdmolen, grondzeiler
functie
korenmolen, pelmolen
bouwjaar
bedrijfsvaardigheid
Maalvaardig
bestemming

Het malen van graan op vrijwillige basis

adres
Kapitein Prottstraat 10
9545 PE Bourtange
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Ten Bruggencate-nr.
10009
oude dbnr.
B314
Meest recente aanpassing
| Kleine correctie(s)
media-bestand
Molen 10009 (Naamloos) (Bourtange)
Matthieu Hoogduin (18-10-2014).

locatie

plaats
Bourtange
gemeente
Westerwolde, Groningen
kadastrale aanduiding
Gemeente Vlagtwedde, sectie C, nr. 3862
geo positie
X: 276112, Y: 559372
N: 53.00766, O: 7.19167
biotoopwaarde
3 (matig)
landschappelijke waarde
Groot maar gaat achteruit: op en om deze vesting zijn bij de reconstructie nogal wat bomen geplant (en die groeien nu eenmaal...).

contact en bezoek

bezoek/postadres
Kapitein Prottstraat 10
9545 PE Bourtange
telefoon
0599-313128 of 06-44543430
e-mail

website
social media
open voor publiek
ja
open op zaterdag
ja
open op zondag
nee
op afspraak
nee
openingstijden

Van 1 april tot 1 oktober zaterdag 13.00 - 16.00 uur.

toegangsprijzen
winkelinformatie

Meelverkoop

meelverkoop
ja
museuminformatie
gericht op scholen
ja
informatie voor scholen

Schoolbezoek alleen op afspraak; bel daarvoor 0599-313128

bijzonderheden
fietsroute
fietsroute in de buurt van (Naamloos) via fietsnetwerk.nl

constructie

modeltype
Standerdmolen, grondzeiler
krachtbron
wind
functie
romp
Kast gedekt met verticale delen, geheel geteerd
kap
Gedekt met gepotdekselde planken
inrichting

Eén koppel maalstenen en één pelsteen; kammenluiwerk

versieringen

Aardige windvaan met daarop aangebracht een duif (symbool van de fa. Doornbosch).

plaats bediening
grondzeiler
plaats kruiwerk
middenkruier
kruiwerk
Zetelkruiwerk. Kruihaspel.
vlucht
17,50 m.
vang
Vlaamse vang; 5 vaste stukken. Vangbalk met haak; vangtrommel. Pal.
overbrenging

Bovenwiel (tandkrans trapzijde) 79 kammen
Schijfloop maalstenen 14 staven, steek 11,2 cm.
Overbrengingsverhouding 1 : 5,64

Bovenwiel (tandkrans borstzijde) 83 kammen
Schijfloop pelsteen 13 staven, steek 10,5 cm.
Overbrengingsverhouding 1 : 6,38

hoogte
wiekvorm
Oud-Hollands
Kantel uw mobiel om de tabellen helemaal te zien
wiekenkruis
fabrikant roenummer positie bouw fabricagejaar jaar gestoken positie jaar verdwenen lengte
Bremer/Nieman ✉︎ 323 buiten 2023 2023 buiten aanw. 17,50
Bremer/Nieman ✉︎ 324 binnen 2023 2023 binnen aanw. 17,50
Molema ✉︎ g.n. buiten 2001 2001 buiten 2023 17,50
Molema ✉︎ g.n. binnen 2001 2001 binnen 2023 17,50
Doornbosch ✉︎ g.n. buiten 1980 1980 buiten 2001 17,50
Doornbosch ✉︎ g.n. binnen 1980 1980 binnen 2000 17,50
wiekverbeteringen

Deze molen heeft bij de bouw geen wiekverbetering gekregen.

bovenas
fabrikant asnummer fabricagejaar jaar gestoken jaar verdwenen lengte
Doornbosch ✉︎ g.n. 1980 1980 aanw.
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
werkend
bouwjaar
bedrijfsvaardigheid
Maalvaardig
bestemming

Het malen van graan op vrijwillige basis

molenmaker
Fa. Doornbosch, Adorp (1980)
omwentelingen
eigendomshistorie

De gemeente Westerwolde is eigenaar sinds 1 januari 2018, daarvoor was dat de vm. gemeente Vlagtwedde.

geschiedenis

Deze molen is een kopie van de standerdmolen die sinds 1831 in Ter Haar staat. Het origineel, dat vermoedelijk uit de 17e eeuw stamt, stond tot 1831 op deze vestingwal in Bourtange, maar werd toen verplaatst naar Ter Haar.

In 1980 werd, in het kader van de reconstructie van de complete vesting, naast verschillende bastions, een historische marktplaats, officiershuizen en houten bruggen, ook de molen herbouwd.

Molenmakerij Doornbosch verzorgde de bouw en op 8 augustus 1980 stelde de toenmalige Commissaris der Koningin, mr. E.H. Toxopeus, de molen officieel in werking.
Sindsdien is deze molen regelmatig in bedrijf gesteld.

Het luiwerk bestaat uit in de bovenas uitgehakte openingen tussen 15 kamgaten (die dus deel van de as uitmaken) met daarop een sterrewiel van de luias met 16 kammen. Het bovenwiel heeft een, gezien de vlucht van de molen, bijzonder grote diameter, namelijk 2,95 m.

In het najaar van 2005 moest de molen worden stilgezet vanwege een slechte steenbalk. Deze laatste werd een jaar later vervangen.
In 2012 heeft men de bovenste kruisplaat vervangen. 

In februari 2023 begonnen de molenmakers aan een flinke herstelbeurt: de vier enden werden alle geheel nagezien (en daartoe losgehaald van de borststukken) en ook keek men kast en trap na.
Op 2 oktober kreeg de molen een nieuw wiekenkruis. In dit geval bleven de borststukken bewaard en werden 4 nieuwe oplangers aangebracht. 

 

aanvullingen

toelichting naam

Een echte naam heeft deze molen niet, maar er wordt wel gesproken van 'de vestingmolen'.

unieke eigenschap

De meest oostelijk gelegen windmolen van Nederland.
Johan Cruijff zei het al: "Toeval is logisch". De meest westelijk gelegen molen van Nederland is óók een kleine open standerdmolen (en staat te Retranchement "Truzement" in Zeeuws-Vlaanderen).

trivia

Mogelijk de eerste keer dat een houten roede een nummer kreeg. 

foto's

foto's